чаро́н, чарана, м.
Абл. Тое, што і чарэнь. Гаспадыня паліла ў печы, чарон награваўся і рабілася горача. Шамякін. Маладзейшыя бавілі час у гаворках, старэйшыя цэлымі днямі грэліся, спалі на чаранах. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шы́галле, ‑я, н., зб.
Абл. Ігліца. Хоць дождж і ў лесе вымачыў зямлю, але пад шатамі вялікіх дрэў было не мокра, прынамсі, шыгалле, якое ляжала тут скрозь, заставалася амаль сухое. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аўдо́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Начная птушка атрада сеўцападобных з шэра-пясчаным апярэннем, якая сустракаецца на поўдні Беларусі.
2. Абл. Назва невялікай азёрнай рыбкі; род дробнай плоткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капарну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.
Абл. Капнуць. «А што, каб гэтай гразі нацягаць на поле, — думаў, ходзячы тут, Лабановіч. — Поле ж пустое: капарні нагою — і жоўтага пяску дастанеш». Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кіёўка, ‑і, ДМ кіёўцы; Р мн. кіёвак; ж.
Абл. Рагоз. Махаюць, нагінаючыся сваімі чорнымі галовамі, кіёўкі, і пахне старым, зляжалым і ўпрэлым кіслым балотам — аж зрывае нос, як кажа Акцызнік. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
клу́ня, ‑і, ж.
Абл. Гаспадарчы будынак для складвання снапоў, сена; пуня. — Ах, божачка мілы! А я ж думала, што [свята] заўтра! — ускінула рукамі Аўгіння: — Лукаш мой даўно пайшоў у клуню малаціць грэчку! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змятушы́ць, ‑тушу, ‑тушыш, ‑тушыць; зак., каго-што.
Абл. Прывесці ў замяшанне; змяць. Тут немцам не пашанцавала. Не памог і дэсант. Тут стала артылерыйская часць і змятушыла на шашы нямецкі танкавы клін. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жалязня́к 1, жалезняку, м. (толькі з азначэннем).
Жалезная руда. Буры жалязняк. Чырвоны жалязняк. Магнітны жалязняк.
жалязня́к 2, жалезняка, м.
Абл. Рыдлёўка. — Поле сваё яна жалезняком ускапала? Ускапала... Зямлянку сабе зрабіла? Зрабіла... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гідлі́васць, ‑і, ж.
Абл. Уласцівасць гідлівага; агіда да каго‑, чаго‑н. Раптам з глухой чорнай бездані [калодзежа].. з фыркатам кінуўся ў бакі дзікаваты каціны вывадак. Сотнікаў ненавідзеў катоў і з гідлівасцю адхіснуўся. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засляпі́цца, ‑сляплюся, ‑слепішся, ‑слепіцца; зак.
Абл. Заплюшчыць вочы; зажмурыцца. Спачатку хаваліся Марына і Ала, а Гэлька шукала іх. Потым прыйшла Марынчына чарга. — Засляпіся, — закамандавалі ёй сяброўкі. — Каб мы паспелі добра схавацца. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)