Свіну́х ‘хлеў для свіней’ (ТСБМ, Сержп. Прымхі), свіну́шнік ‘тс’ (ТСБМ, ТС). Ад свіны (гл.) па тыпу катух, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мі́шань ’корм для свіней: мякіна, абмешаная мукой’ (кам., Шатал.), мешынь ’другі раз пераворанае поле’ (Нік. Очерки). Да мешань (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́гаць ’утвараць спакойныя гукі (пра свіней)’, ро́хкаць, ро́хаць, ру́хаць, ру́хкаць, кру́хаць, кро́хаць (віц., маг., брэсц., гом., ЛА, 1). Гукаперайманні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наня́цца, наймуся, ноймешся, ноймецца; заг. найміся; зак.
Паступіць на працу па найму. Разам з усімі наняўся на работу адзін чалавек нейкага няпэўнага выгляду. Чорны. Трэба было зарабляць на хлеб, і Кірыла наняўся пасвіць свіней. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыва́га, ‑і, ДМ ‑вазе, ж.
Павелічэнне вагі (маладняку або жывёл, якія знаходзяцца на адкорме). Сярэднесутачная прывага свіней. □ За які месяц Заранчынага гаспадарання надоі павысіліся як не ў паўтара раза. Павялічылася і прывага маладняку. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ро́хкаць, ‑ае; зак.
Утвараць гукі «рох-рох» (пра свіней). — Вось там, на бульбянішчы, здаецца, нешта рохкала, — паказваў Аляксей на поле, — але я і падумаць не мог, што гэта ваш падсвінак. Пальчэўскі. Свіння рохкае, есці просіць. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
піск, ‑у, м.
Тонкі, высокі гук. Не паспеў Васіль спыніць каня, як жанкі з піскам і смехам шуганулі на снег. Васілевіч. Крыкі гандляроў, смех гуляючых, .. рык гавяды, піск свіней — усё злівалася ў адну шумную басовую ноту. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адкармі́ць, ‑кармлю, ‑корміш, ‑корміць; зак., каго.
Тое, што і выкарміць (у 2 знач.). Адкарміць свіней. // Добрай ежай, кормам паправіць; аздаравіць. Я тады быў малы і бачыў, як гаспадар стараецца гэтага каня адкарміць і падняць на ногі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгадава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., каго-што.
1. Старанна даглядаючы, забяспечыць рост, развіццё каго‑, чаго‑н. Разгадаваць сад. □ [Васіліса:] А ты толькі і ведаеш сваіх коней. Разгадаваў, як на выстаўку. Гурскі.
2. Выгадаваць у вялікай колькасці, распладзіць. Разгадаваць свіней.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зю-зю-зю ’выклічнік для падзывання качак’ (смарг., Шатал.). Параўн. перм., вяцк., наўг. зю ’слова для адгону свіней’. Верагодна, скарачэнне ад дзюбаць, дзюба.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)