вы́цягнуты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад выцягнуць.
2. у знач. прым. Расцягнуты ўдаўжкі; прадаўгаваты. Выцягнуты твар. □ Затока гэтая.. утварыла з ракою паўвостраў накшталт выцягнутай падковы. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́смактаць, ‑кчу, ‑кчаш, ‑кча; зак., што.
Смокчучы, выцягнуць якую‑н. вадкасць, вільгаць і пад.; выссаць. Высмактаць сок з яблыка. // Разм. Выцягнуць якую‑н. вадкасць помпай або якім‑н. іншым прыстасаваннем. Агонь высмактаў газу з лямпы. // Разм. Прагна выпіць усё. [Настуля:] — Сам гарэлку высмактаў, а чалавека частаваць няма чым. Чарнышэвіч.
•••
Высмактаць (усе, апошнія) сокі (кроў, сілы) з каго-чаго — знясіліць, замарыць.
Высмактаць з пальца — тое, што і выссаць з пальца (гл. выссаць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змардава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., каго.
Разм. Змучыць, знясіліць. Нейкі незнаёмы дзядзька ўшчаміў воз з дрывамі між двух пнёў. Змучыўся сам, змардаваў каня, але не мог выцягнуць саней. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́пруціць, вы́пруціць ногі ’выцягнуць ногі, памерці’ (Янк. БФ), вы́пруціцца ’выцягнуцца, як прут’ (Янк. Мат.); ’памерці’ (Касп., Шат., Янк. III, Інстр. III). Укр. випру́чувати ’звальняць, вырываць (руку), выцягваць (палку, дубец)’, польск. wyprętować ’выцягнуцца, як прут’. Гл. апруцянець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
выця́гвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да выцягнуцца.
2. Везці, цягнуць з вялікім напружаннем. Конь аж выцягваўся ў аглоблях.
3. Зал. да выцягваць (гл. выцягнуць у 1–9, 11, 12 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навыця́гваць сов., разг. (во множестве)
1. вы́дернуть;
2. вы́двинуть; вы́тащить;
3. вы́тащить;
1-3 см. вы́цягнуць 1, 2, 6
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́слабаніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.
Разм. Дастаць, выцягнуць, вызваліўшы з чаго‑н. цеснага. Выслабаніць нагу са стрэмені. □ Клара памаленьку выслабаніла свае пальцы з мяккай далоні настаўніцы і перасмыкнула губамі. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́вернуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак.
1. што з чаго. Варочаючы, выняць, выцягнуць.
В. пень з коранем.
2. што. Надаць неўласцівы паварот, вывіхнуць (разм.).
В. нагу.
3. каго-што з чаго. Валячы, перакульваючы, выдаліць адкуль-н. (разм.).
В. вядро вады.
В. седака з калёс.
4. што. Перавярнуць унутраным бокам наверх.
В. кішэні.
В. навалачку.
|| незак. вываро́чваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утащи́ть сов., разг.
1. (унести) сцягну́ць; (потащить) пацягну́ць; (вытащить) вы́цягнуць; (оттащить) адцягну́ць; (затащить) зацягну́ць;
2. (украсть) сцягну́ць, укра́сці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
павыця́гваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Выцягнуць адкуль‑н. усё, многае або ўсіх, многіх. Павыцягваць калы з плота. Павыцягваць шуфляды са стала. □ У казачым стане заварушыліся, некаторыя павыцягвалі з ножан шашкі і памкнуліся на кулямёт. Лобан. Пахілка сам ледзь не згарэў, а дзяцей з полымя павыцягваў... Савіцкі.
2. Выцягнуць уперад, працягнуць — пра ўсіх, многіх. Многія мужчыны павыцягвалі шыі, баючыся што-небудзь прапусціць. Броўка.
3. перан. Разм. Выбавіць, дапамагчы выйсці з цяжкага становішча ўсім, многім. Павыцягваць людзей з бяды.
4. Разм. Выкрасці ўсё, многае. [Пранцісь:] Злодзей, злодзей! Вузлы з хаты праз акно павыцягваў. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)