пашко́дзіць сов.
1. (принести вред) повреди́ть;
со́нца вам не п. — со́лнце вам не повреди́т;
2. (поломать, поранить, испортить и т.п.) повреди́ть;
п. ка́бель — повреди́ть ка́бель;
3. порази́ть;
туберкулёз ~дзіў лёгкія — туберкулёз порази́л лёгкие;
не п. — не повреди́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
папараска́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што, чаго, аб кім-чым, пра каго-што, з дадан. сказам і без дап.
Разм. Расказваць доўга, неаднаразова; расказаць многа чаго‑н. [Хлопец:] — Людзі ўсё — во!.. Дружныя, таварыскія. Я вам мог бы столькі пра іх папарасказваць, што вам аж да вечара хапіла б слухаць. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуля́цца, ‑яецца; безас. незак.
Разм. Мець ахвоту да гуляння. — Я пайду, хай вам добра гуляецца! — пажартаваў .. [Сёмка] і развітаўся. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́сватаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Паспяхова закончыць сватанне. [Матушка:] — Такую высватаю вам жонку, што цэлае жыццё дзякаваць будзеце. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здаро́ўе, -я, н.
1. Правільная, нармальная дзейнасць арганізма.
Берагчы з.
Адбіцца на здароўі.
Стан здароўя.
2. Той або іншы стан арганізма.
Моцнае, слабае з.
Як з.? За ваша з. (зварот да таго, за каго паднімаюць тост). На з. (выраз добрага пажадання ў знач. калі ласка).
|| памянш.ласк. здаро́ўечка, -а, н.
Добрага Вам здароўечка (пажаданне пры развітанні або прывітанне пры сустрэчы).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пацве́рдзіцца, ‑дзіцца; зак.
Аказацца правільным, падмацавацца доказамі. Здагадкі пацвердзіліся. □ [Кацялёў]: — Я вам сказаў: многія факты ў выніку маёй праверкі пацвердзіліся. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
малаве́р, ‑а, м.
Той, хто мала верыць у што‑н. [Яраш:] — Ага, ляцяць! Вяртаюцца. А што я вам казаў? Малаверы! Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́мниться
1. по́мніцца;
мне по́мнится, что я вам э́то говори́л мне по́мніцца, што я вам гэ́та гавары́ў;
2. вводн. сл. / по́мнится по́мніцца, я по́мню;
вы, по́мнится, приходи́ли уже́ сюда́ вы, по́мніцца (я по́мню), прыхо́дзілі ўжо сюды́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
надса́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Разм.
1. Празмернае напружанне сіл; натуга. [Пшэборскі] крыху збянтэжыўся і, тыкаючы пальцам перад сабою, гаварыў з надсадай, з прыціскам: — Так, так... вам, усім вам, — яшчэ да канца не дагаварваючы каму — «усім». Пестрак.
2. Пашкоджанне чаго‑н., хвароба ў выніку празмернага напружання сіл, натугі. Надсада ад падымання вялікага цяжару.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
на́це, часціца.
1. Тое, што і на 2 (у 1 знач.), толькі пры ветлівым звароце або звароце да многіх. [Карэспандэнт:] — Вось наце, прачытайце, я напісаў апавяданне. Сабаленка. [Родны:] Наце вам і мае гранаты. Бывайце, таварыш лейтэнант! Крапіва.
2. Ужываецца пры выказванні здзіўлення, гневу і пад. Наце ж вам, такое здарэнне ў такі позні час!
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)