у́нцыя, ‑і, ж.
1. Мера вагі ў Старажытным Рыме, а таксама ў сучаснай Англіі і шэрагу краін Лацінскай Амерыкі.
2. Адзінка аптэкарскай вагі (у Расіі роўная 29,86 г), якая выкарыстоўвалася да ўвядзення метрычнай сістэмы.
3. Назва розных старадаўніх залатых манет у некаторых краінах Еўропы і Лацінскай Амерыкі.
[Лац. uncia.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кладаўшчы́к, ‑а, м.
Работнік склада. [Паўлюк] насыпаў зерне ў мяшкі, глядзеў на вагі, каб кладаўшчык часам не памыліўся. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незале́жна нареч. незави́симо; безотноси́тельно;
н. ад велічыні́ і вагі́ — безотноси́тельно к величине́ и ве́су
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шасцяры́к, ‑церыка, м.
1. Старадаўняя руская мера (вагі, аб’ёму і пад.), якая змяшчае шэсць якіх‑н. адзінак, а таксама прадмет такой вагі, аб’ёму і пад. Шасцярык пшаніцы. Цвік-шасцярык. Свечка-шасцярык.
2. Уст. і спец. Прадмет, які складаецца з шасці частак. Вяроўка-шасцярык. Нітка-шасцярык.
3. Запрэжка ў шэсць коней.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тала́нт ’самая вялікая адзінка вагі і грашовая адзінка ў Старажытнай Грэцыі і на Усходзе’ (ТСБМ), ст.-бел. талантъ ’тс’: два таланты (1616 г., Карскі 2-3, 334), талентъ, талантъ ’тс’ (Сл. Скар.). Праз ст.-слав. таланътъ ’тс’ з грэч. τάλαντον з індаеўрапейскім коранем *tel‑ ’падымаць (на вагі), узважваць’, што мела значэнні: ’адзінка вагі ў 26,2 кг’, ’грашова-разліковая, але не манетная адзінка, срэбная або залатая’, ’вагі’. З грэч. τάλαντον — лац. talentum (у значэнні грэчаскай меры). Усходнія славяне з XI–XII стст. ведаюць словы талантъ, таланто ў значэннях ’вага і манета ў старажытных грэкаў і рымлян’ і ’талент’ (Сразн., 3, 921; Чарных, 2, 226; Фасмер, 4, 14–15). Гл. та́лент.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
недава́жка, ‑і, ДМ ‑жцы, ж.
Тая колькасць чаго‑н., якой не хапае да пэўнай вагі. Недаважка хлеба — 300 грамаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тяжелове́с спорт. цяжкавагаві́к, -ка́ м.; спартсме́н ця́жкай вагі́, (об атлете) цяжкаатле́т, -та м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
атле́т, ‑а, М ‑леце, м.
1. Спартсмен, які займаецца атлетыкай. Атлет найлягчэйшай вагі.
2. Чалавек моцнага складу і вялікай фізічнай сілы.
[Ад грэч. athletes — барэц, асілак.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зо́льнасць, ‑і, ж.
Спец. Знаходжанне попелу ў паліве. Зольнасць каменнага вугалю. □ Даследаванні ахаплялі змяненне зольнасці, аб’ёмнай вагі і вільгацяёмістасці торфу. «Весці».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трыфу́нцік ‘дзіця, якое не набірае вагі да нормы’ (Жд. 1). Да тры і фунт, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)