Трыфу́нцік ‘дзіця, якое не набірае вагі да нормы’ (Жд. 1). Да тры і фунт, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пяціпудо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае пяць пудоў вагі. Пяціпудовыя мяхі.. мужчына хапаў так лёгка, нібы гэта былі не мяхі, а падушкі. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цяжа́р, -у, м.

1. Вага чаго-н., звычайна цяжкага.

Ц. ношы.

2. Груз вялікай вагі.

3. перан. Абавязкі, павіннасці, цяжкасці, звязаныя з чым-н. адказным, непрыемным і пад.

4. Адчуванне чаго-н. цяжкага, непрыемнага (у целе, галаве і пад.).

Непрыемны ц. адчуваўся ва ўсім целе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

семяры́к, -мерыка́, мн. -мерыкі́, -мерыко́ў м.

1. Старая руская мера (ліку, вагі, аб’ёму і пад.) або прадмет, якія змяшчаюць у сабе сем якіх-н. адзінак, складаецца з сямі частак.

С. пшаніцы.

2. Сем коней у адной запрэжцы.

|| прым. семяры́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гі́ра, -ы, мн. -ы, гір, ж.

1. Металічны груз пэўнай вагі, які выкарыстоўваецца ў якасці меры пры важанні, а таксама спартыўная прылада для практыкаванняў у цяжкай атлетыцы.

2. Вісячы груз для процівагі або прывядзення ў рух механізма.

Гадзіннік з гірамі.

|| прым. гірaвы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тала́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Самая вялікая адзінка вагі і грашовая адзінка ў Старажытнай Грэцыі, Егіпце, Вавілоне, Персіі і іншых абласцях Малой Азіі.

[Грэч. tálanton, літаральна — вага, вагі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вагаві́к ’той, хто ўзважвае і размяшчае грузы ў залежнасці ад іх вагі на чыгунцы’ (КТС). Да вагавы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кілагра́м ’адзінка вагі, роўная 1000 грамаў’ (ТСБМ). Запазычанне з франц. kilogramme праз рус. килограмм (ЕСУМ, 2, 444).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гры́ўня, -і, мн. -і, гры́вень і -яў, ж. (гіст.).

1. У Вялікім Княстве Літоўскім: адзінка вагі каштоўных металаў вагой каля фунта¹.

2. У Старажытнай Русі: сярэбранае або залатое ўпрыгожанне, якое насілі на шыі.

3. У Расіі: манета вартасцю ў 10 капеек (разм.).

|| прым. гры́ўневы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

то́на, ‑ы, ж.

Адзінка вагі ў міжнароднай сістэме адзінак, роўная 1000 кілаграмаў.

•••

Рэгістравая тона — умоўная адзінка вымярэння ўнутранага аб’ёму транспартных марскіх суднаў, роўная 2,83 м³.

[Фр. tonne.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)