разліўны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які служыць, прызначаны для разліву (у 1 знач.). Разліўная машына.
2. Які прадаецца на разліў (у 1 знач.); які наліваецца ў пасуду пакупнікоў. Разліўное малако. Разліўное піва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
секу́ндны, ‑ая, ‑ае.
1. Які паказвае секунды (у 1 знач.). Секундная стрэлка.
2. Які працягваецца секунду, вельмі кароткі, імгненны. Секундны перапынак. Секундная паўза. // Які адбываецца за адну секунду. Секундны расход вады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фры́завы 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да фрыза 1, які мае фрыз. Фрызавы паверх.
фры́завы 2, ‑ая, ‑ае.
Уст. Які мае адносіны да фрызу 2; пашыты з фрызу. Фрызавая куртка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяку́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Які здольны цячы; вадкі. Цякучыя целы.
2. Які цячэ, знаходзіцца ў руху; праточны (пра ваду). Цякучыя воды.
3. перан. Які часта мяняецца; няўстойлівы, зменлівы. Цякучы састаў брыгады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Верць! — выклічнік, які азначае ’рэзкі паварот, хуткасць руху’ (КТС, Мядзв.). Укр. верть, рус. верть, серб. вр̏ц ’тс’. Адваротнае ўтварэнне ад *вертети па аналогіі да дзеясловаў, якія перадаюць гукаперайманні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́ддалек ’воддаль’ (БРС), воддалек (Янк. II). З вод‑ і род. скл. назоўніка *далеко (які ад даль пры дапамозе суф. ‑ьkъ) з наступным адпадзеннем канцавога галоснага (Шуба, Прыслоўе, 113).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вуша́ты ’з вялікімі вушамі’ (Нас., Байк. і Некр., КСТ). Ад ву́ха, ву́шы з суфіксацыяй, характэрнай для прыметнікаў са значэннем ’які мае пэўную асаблівасць’; параўн. барадаты, насаты і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кантэ́нтны, кантэ́тны ’задаволены’ (Федар. 2; КЭС, лаг.), ст.-бел. контентъ (XVI ст.) ’тс’. Запазычана са ст.-польск. kontent < лац. contentus ’задаволены, які абмяжоўваецца чым-небудзь’ (Слаўскі, 2, 435).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лату́хаць ’рабіць шумлівы стук’ (КЭС, лаг.). Гукапераймальнае, як полац. лататух‑лататух ’гук, які ўтвараецца пры руху з падскокамі’. Параўн. лататы, а таксама рус. лотоха, лотыхать (Фасмер, 2, 523).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Леманта́р, лемэнта́р, ліманта́р, лемэнтарык ’буквар’ (ТСБМ, Гарэц., Нас., КЭС, лаг.). Запазычанне з польск. lamentarz < elementarz < лац. elementārius ’які адносіцца да пачаткаў’ (Слаўскі, 4, 38–39; Кюнэ, Poln., 71).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)