узбро́ены, -ая, -ае.

Які мае адносіны да барацьбы са зброяй у руках.

У. атрад.

Узброенае паўстанне.

Узброеныя сілы (армія, войскі). У. нейтралітэт (неўмяшанне ў вайну пры поўнай да яе гатоўнасці).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уйгу́ры, -аў, адз. уйгу́р, -а, м.

Народ, які жыве на тэрыторыі Кітая, у Казахстане, Кыргызстане, Узбекістане, Афганістане.

|| ж. уйгу́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. уйгу́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уто́пія, -і, ж.

Нешта фантастычнае, нязбытнае, неажыццявімая мара [паводле назвы рамана англійскага пісьменніка 16 ст. Т.

Мора, які апісаў уяўны ідэальны грамадскі лад будучыні].

|| прым. утапі́чны, -ая, -ае.

У. сацыялізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фразёр, -а, мн. -ы, -аў, м.

Чалавек, які любіць гаварыць фразы (у 2 знач.), напышлівыя, пустыя прамовы.

|| ж. фразёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. фразёрскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шку́рнік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм., пагард.).

Пра чалавека, які клапоціцца толькі пра асабістую выгаду, не думаючы пра іншых.

|| ж. шку́рніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. шку́рніцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

экскурсаво́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Спецыяліст, які вядзе экскурсію і дае неабходныя тлумачэнні.

|| ж. экскурсаво́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак (разм.).

|| прым. экскурсаво́дчы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эласты́чны, -ая, -ае.

1. Гнуткі і пругкі, які мае ўласцівасць расцягвацца.

Э. бінт.

2. перан. Плаўны, пазбаўлены рэзкасці, мяккі.

Эластычныя рухі.

|| наз. эласты́чнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

яць, -я, м.

Назва літары «Ѣ», што абазначала ў старажытнасці асаблівы гук, які пазней супаў з «е».

На яць (разм., жарт.) — вельмі добра, як патрабуецца.

Выканаць што-н. на яць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гідраўлі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да гідраўлікі. Гідраўлічнае даследаванне.

2. Які дзейнічае пры дапамозе напору, ціску вадкасці. Гідраўлічны прэс. // Які выконваецца з дапамогай ціску вадкасці. Гідраўлічнае выпрабаванне катлоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вызюга́н ’бялізны воз’ (З нар. сл., мсцісл.). Ад воз пры дапамозе пашыранага ў гэтай гаворцы суф. ‑уган/‑юган (Крывіцкі, там жа). Суфікс з’яўляецца канглютынацыяй прадуктыўнага ва ўсх-слав. мове суф. ‑ug(a), ‑ʼug(a), які ўтварае экспрэсіўныя Nomina agentis (SP, 1, 68), і суф. ‑anъ, які таксама служыць для ўтварэння экспрэсіўных слоў (SP, там жа, 130). Суфікс пашырыўся з катэгорыі назваў асоб; параўн. з гэтай жа гаворкі бычуга́н, злыдзюга́н і г. д.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)