ненадо́ўга, прысл.
На кароткі час. — Дзе ты быў? — запытаўся.. [бацька] цвёрдым, зусім не хворым голасам. — Ненадоўга на двор выйшаў, тата. Чарнышэвіч. [Шэмет:] — Мы да вас ненадоўга. Пазнаёмімся з гаспадаркай і паедзем. Лобан. [Лясніцкі] павялічваў крок, але ненадоўга — зморанасць перамагала. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неўразуме́нны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які вырашае неўразуменне. Лялькевіч, злавіўшы яе [Сашы] неўразуменны позірк, растлумачыў: — Гэта той, .. каго хлопцы завуць Старым. Шамякін. Неўразуменнымі, спалоханымі вачыма ўтарапіўся .. [мой брат] у незнаёмых, .. што крычалі на розныя галасы нешта незразумелае, але яўна злоснае. Мехаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсвядо́мы, ‑ая, ‑ае.
Неўсвядомлены, інстынктыўны, няясны. Усё жыццё сваё.. [Жан] пачынаў рабочы дзень з падсвядомай іскрай надзеі, што новы дзень прынясе яму нейкую.. радасць. Шамякін. [Алаіза] баялася азірнуцца, адчувала нейкім падсвядомым пачуццём, што чалавек ідзе за ёю наўмысля. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паёк, пайка, м.
Ежа або прадукты, якія выдаюцца ў пэўнай колькасці і на пэўны час. Сухі паёк. □ Хлопцы аддалі.. [аленю] рэшту свайго хлебнага пайка, а самі вячэралі без хлеба. Шамякін. Салдаты частавалі адзін аднаго небагатым сваім пайком. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паназіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., за кім-чым і без дап.
Пазіраць некаторы час. Паназіраць за хворай. □ Данік і Анатоль, косячы траву, павінны паназіраць за вартай, разведаць подступы. Шамякін. Павел пастаяў, паназіраў — усё ішло сваім парадкам. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрысу́тнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Прысутнічаць дзе‑н. на працягу нейкага часу. [Журавенка:] — Хочацца мне на вашым сходзе папрысутнічаць і паслухаць. Савіцкі. Гукам зірнуў на гадзіннік і таксама падняўся: — У мяне сустрэча з архітэктарамі. Не хочаш папрысутнічаць? Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прабіўны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які прабівае што‑н., мае здольнасць прабіваць. Прабіўная сіла снарада.
2. Разм. Які можа дабіцца, дамагчыся чаго‑н. нягледзячы на цяжкасці; настойлівы. — Бачылі, якая моладзь расце. — Прабіўная, — адказаў Гамбіцкі. — Адукаваная, — уздыхнуў Кушнер. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэнтге́н, ‑а і ‑у, м.
1. ‑у. Нябачныя прамяні, якія з’яўляюцца кароткімі электрамагнітнымі хвалямі, здольнымі пранікнуць цераз непразрыстыя прадметы. // Прасвечванне гэтымі прамянямі. Рэнтген паказаў працэс у лёгкіх. Шамякін.
2. ‑а. Апарат для прасвечвання рэнтгенаўскімі прамянямі. Устаноўка рэнтгена.
[Ад уласн. імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сажра́ць, зжару, зжарэш, зжарэ; зжаром, зжараце; пр. зжор, зжэрла; зак., каго-што.
Разм. груб.
1. З’есці. Учора цэлае лыка кілбасы сажраў [Цімох Ткачэня]. Чарнышэвіч.
2. перан. Патраціць у вялікай колькасці. [Казімір:] — Больш тое хаджэнне сажрала грошай, чым сам лес. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скаваро́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Разм. Тое, што і скаварада; невялікая скаварада. Маша, усміхнуўшыся, клапатліва падсунула бліжэй да.. [мужа] скавародку са смажаным салам. Шамякін. З кашы.. [бабка] рабіла піражкі і падсмажвала іх на скавародцы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)