Verbum

іпатэ́ка, ‑і, ДМ ‑тэцы, ж.

Пазыка, якая выдаецца ў капіталістычных краінах пад заклад нерухомай маёмасці, галоўным чынам зямлі, а таксама заклад нерухомай маёмасці пад такую пазыку.

[Ад грэч. hypothēkē — заклад.]

ку́піна, ‑ы, ж.

Кучка зацвярдзелай зямлі на нізкім або балоцістым месцы, аброслая травой, мохам. Мохавая купіна на балоце. Зразаць купіны на лузе. Пераскокваць з купіны на купіну.

ляшы́ць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; незак., што і без дап.

Абл. Разбіваць участак зямлі на палосы. Ляшыў Мікіта Жыта, І, як на злосць, яму Валы скрывілі баразну. Купала.

многапаку́тны, ‑ая, ‑ае.

Які перанёс многа пакут; поўны пакут. Многапакутны народ. □ Тут, на зямлі многапакутнай, Каля дарогі кожны схіл Асветлен зоркай пяцікутнай, Узнятай на гарбах магіл. Аўрамчык.

наме́раць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Адмераць у якой‑н. колькасці. Намераць зямлі. Намераць матэрыі. Намераць жыта.

2. Мераючы, вызначыць колькасць чаго‑н. Намераць дзесяць кіламетраў.

незаўва́жна, прысл.

Разм. Непрыкметна, неўзаметку. Неўзабаве адзін з самалётаў прабег па зямлі, незаўважна адарваўся і знік у ледзь прасветленай прасторы. Кавалёў. За працай незаўважна пралятаў дзень. Асіпенка.

тво́рца, ‑ы, м.

Разм. Тое, што і тварэц. Творца вялікага шчасця — Савецкай зямлі чалавек. Танк. Прывет, галактыка! Прывет табе маскоўскі Прыслаў народ наш — творца і змагар. Хведаровіч.

усеўла́ддзе, ‑я, н.

Неабмежаваная ўлада. Барацьба за трывалы, справядлівы мір на зямлі супраць прыгнечання і эксплуатацыі, супраць усеўладдзя манаполій, сацыяльнай несправядлівасць. — гэта справа ўсяго перадавога чалавецтва. «Звязда».

ю́рскі, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да юры, уласцівы ёй. Юрскі вапняк. Юрская флора.

•••

Юрскі перыяд (юрская сістэма) — другі (сярэдні) перыяд мезазойскай эры ў гісторыі Зямлі.

[Ад геагр. назвы.]