растачы́цца 1, ‑точыцца; зак.
Стаць, зрабіцца шырэй, глыбей ад расточкі 1. Адтуліна добра растачылася.
растачы́цца 2, ‑тачыцца; зак.
Стаць большым, шырэйшым ад прыточкі 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скла́дзісты, ‑ая, ‑ае.
Абл. Добра складзены, дужы, ладны. У дзвярах карчомнай стадолы з’явіўся складзісты чалавек, у юхтовых ботах, у суконнай свіце да пят. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уві́цца, уваўецца; пр. увіўся, увілася, ‑лося; зак.
1. Уплесціся, укруціцца пры віцці, звіванні. Добра ўвілася стужка ў косы.
2. Змясціцца (пра тое, што намотваецца).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умясі́ць, умяшу, умесіш, умесіць; зак., што.
1. Добра вымесіць, замясіць цеста.
2. Месячы, дабавіць чаго‑н. у якое‑н. месіва. Умясіць разынкі ў цеста.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
усма́жыцца, ‑жыцца; зак.
Смажачыся, згатавацца; добра прасмажыцца. Усмажылася мяса. □ Але яшчэ не паспела ўсмажыцца яечня, як палкоўніку далажылі, што салдат Грачык згубіў вінтоўку. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мілата́, мілыта́ ’чароўнасць, прыгажосць, абаянне’ (ТСБМ, Бяльк.; ст.-дар., Жыв. сл.), ’пра захапленне, зачараванне’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ), ’добра, прыемна’ (карэліц., Сцяшк. Сл.). Да прасл. milota. Гл. мі́лы. Сюды ж мілоцця ’любата, прыгажосць’ (Крыў., Дзіс.) < milotьje.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Пахадзюшчы, походзюшчы ’хуткі, хуткі ў хадзьбе’ (ТС). Палескае. Суфікс ‑ушч‑(‑юшч‑) характэрны для аддзеепрыметнікавых прыметнікаў (параўн. драг. пыку́шчы ’пякучы’, помыту́шчы ’з добрай паняццю’, выдюшчы ’які добра бачыць’, нысу́шчы ’курыца’, якая часта нясецца’. Да па‑хадзіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пло́тны ’дзябёлы, тоўсты’ (Ян.), ’добра складзены’ (ТС), параўн. паўн.-рус. плотный (арханг. плотно́й) ’цвёрды (аб зямлі), нядрузлы, моцны, непранікальны’, арханг. ’моцны (дождж)’, славен. poltén ’плоцевы’, ’юрлівы’. Прыметнік (стараж.-рус. плътьнъ) ад прасл. *plъtь > бел. плоць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падта́ць, ‑тане; зак.
Растаць крыху, знізу або з краёў. На агародах добра падтаў снег, і гракі пачалі ладзіць свае гнёзды на падсохлай стромай таполі. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папну́цца, ‑пнуся, ‑пнешся, ‑пнецца; ‑пнёмся, ‑пняцеся; зак.
Разм. Тое, што і папяцца. — Але ж такую хароміну зрабіць — трэба добра папнуцца, — выказала сваю заклапочанасць маці. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)