Verbum

мікрааргані́зм, ‑а, м.

Нябачны простым вокам раслінны або жывёльны арганізм. Па думцы многіх вучоных, якая зараз не выклікае пярэчанняў, піянерамі жыцця на Зямлі былі мікраарганізмы. «Беларусь».

[Ад грэч. mikrós — маленькі і арганізм.]

мядзве́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Насякомае з тоўстым целам, пакрытым кароткімі мяккімі галаскамі, якое жыве ў зямлі і з’яўляецца шкоднікам сельскагаспадарчых культур.

палаві́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які складае палавіну чаго‑н.; няпоўны. Палавінная цана.

2. Гіст. Заснаваны на аддачы палавіны ўраджаю ўласніку зямлі за карыстанне ёю. Палавінная арэнда.

першабы́тнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан першабытнага (у 2, 3 знач.). Чароты шэпчуць мне вялікую быль зямлі, якая пачынаецца ад тых парогаў, якія завуцца першабытнасцю. Пестрак.

пні́шча, ‑а, н.

Разм. Частка зламанага або зрэзанага дрэва, якая засталася ў зямлі з каранямі. Ля пнішча на шорсткіх белых імхах высыпалі першыя грыбы — смарчкі. Пташнікаў.

анама́лія, ‑і, ж.

Адхіленне ад нормы, ад агульнай заканамернасці, ненармальнасць. Анамаліі ў развіцці арганізма.

•••

Магнітная анамалія — адхіленне магнітнай стрэлкі пад уплывам скрытых у зямлі мас жалеза.

[Грэч. anōmalia — няроўнасць.]

аслупава́ць, ‑пую, ‑пуеш, ‑пуе; зак., што.

Разм. Паставіць слупы, абазначыць слупамі. Аслупаваць участак зямлі. □ Пан Бальвацкі запрасіў каморніка і загадаў яму адмераць і аслупаваць луг. Крапіва.

вало́ка, ‑і, ДМ ‑лоцы; Р мн. ‑лок; ж.

Уст. Былая мера зямлі (каля 20 дзесяцін, прыблізна 21 га). [Балота] займае велізарную плошчу, валок на дзесяць. Колас.

зо́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да золі, уласцівы ёй. Зольны туман. □ Зольная вільгаць абл[еплівала] ўсё: і дрэвы, і кусты, і густую ігліцу на зямлі. Лынькоў.

завіху́рыцца, ‑рыцца; зак.

Разм. Тое, што і завіхрыцца ​¹ (у 1, 2 знач.). Закружылася, завіхурылася ўзнятае ветрам з зямлі лісце. Хомчанка. Думкі адразу пабеглі, завіхурыліся. Мележ.