сатура́тар, ‑а, м.

Спец.

1. Апарат для насычэння вадкасцей вуглякіслым газам.

2. Апарат для хімічнай апрацоўкі вуглякіслым газам цукровага соку.

[Ад лац. saturo — насычаю, напаўняю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

флюары́т, ‑у, М ‑рыце, м.

Мінерал з класа фтарыдаў, які выкарыстоўваецца ў металургіі, хімічнай, аптычнай і керамічнай прамысловасць плавікавы шпат.

[Ад лац. fluor — цячэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праяві́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -я́віцца; зак.

1. Выявіцца, стаць відавочным (пра якасці, уласцівасці).

У дзяўчынкі праявіліся музычныя здольнасці.

2. Стаць бачным пасля хімічнай апрацоўкі (пра адбітак на фатаграфічнай пласцінцы, плёнцы; спец.).

|| незак. праяўля́цца, -я́ецца.

|| наз. праяўле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

плаві́к, ‑у, м.

Спец. Мінерал (злучэнне кальцыю і фтору) у выглядзе крышталяў рознага колеру, які выкарыстоўваецца ў металургіі і хімічнай прамысловасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

галу́ргія, ‑і, ж.

Галіна хімічнай тэхналогіі, якая вывучае і распрацоўвае спосабы атрымання розных солей з прыродных ці штучна прыгатаваных водных раствораў.

[Ад грэч. háls — соль і érgos — работа.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

варане́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. вараніць.

2. Слой вокіслу, утвораны на паверхні металічнага прадмета шляхам награвання або хімічнай апрацоўкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праду́кт, -у, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Прадмет як вынік чалавечай працы (апрацоўкі, перапрацоўкі, даследавання і пад.).

П. абмену.

Манаграфія — п. шматгадовай працы.

Прадукты хімічнай перапрацоўкі дрэва.

2. перан. Вынік, гістарычнае параджэнне чаго-н. (кніжн.).

Мова — п. гістарычнага развіцця грамадства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Рэлякса́цыя ’паступовае вяртанне ў стан раўнавагі фізічнай або фізіка-хімічнай сістэмы, якая была ў неўраўнаважаным стане пад уздзеяннем знешніх сіл’ (Булыка, СІС). Ст.-бел. реляксация ’палёгка; звальненне ад чаго-небудзь’ < ст.-польск. relaksacyja ’тс’ < лац. rělaxātio ’аслабленне; адпачынак’ < rělaxao ’аслабляю; адпачываю’ (Булыка, Лекс. запазыч., 77).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фурфуро́л, ‑у, м.

Спец. Вадкасць, якая здабываецца пераважна з вотруб’я і сланечнікавай лузгі, выкарыстоўваецца ў хімічнай прамысловасць як растваральнік пры вырабе смол і пад.

[Ад лац. furfur — вотруб’е.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

салама́с, ‑у, м.

Цвёрды штучны тлушч, які атрымліваецца шляхам хімічнай апрацоўкі алею, тлушчу марскіх млекакормячых і рыб і ідзе на выраб мыла, маргарыну і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)