пако́ст, ‑у, М ‑сце, м.
Спецыяльна апрацаваны алей або тлушч, якія прымяняюцца для прыгатавання алейных фарбаў, лакаў, грунтоўкі, кіту і інш.
[Польск. pokost — лак.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлу́жа ’тлушч у вадкім стане, тук’ (радашк., ДАБМ, камент.). Няясна; відаць, звязанае з тлушч, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вітамі́н, -у, мн. -ы, -аў, м.
Арганічнае рэчыва, неабходнае для нармальнай жыццядзейнасці жывых арганізмаў, а таксама прэпарат, які ўтрымлівае такія рэчывы.
|| прым. вітамі́нны, -ая, -ае, вітамі́навы, -ая, -ае і вітаміно́зны, -ая, -ае.
Вітамінная (вітамінавая) лабараторыя.
Вітамінозны тлушч.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
счэ́рпаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Чэрпаючы, зняць што‑н. з паверхні вадкасці або адбавіць вадкасці ў чым‑н. Счэрпаць тлушч з супу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сма́лец ‘шмалец’ (Шат., Сцяшк., Вешт.), ‘шмалец; нагар у люльцы’ (ТС), сма́лец, сма́ляц, сма́лець ‘тс’ (смарг., баран., беласт., Сл. ПЗБ). З польск. smalec ‘тлушч’ (Сл. ПЗБ, 4, 498). Ужо ст.-бел. (XVI ст.) смалецъ ‘топлены тлушч, шмалец’ < ст.-польск. smalec < ням. Schmalz (Булыка, Лекс. запазыч., 117). Борысь (561) удакладняе паходжанне ст.-польск. smalc < с.-в.-ням. smalz ‘топлены тлушч; шмалец, тлушч, масла’. Гл. шмалец.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тран ’рыбін тлушч’ (Яруш.; ашм., паст., Сл. ПЗБ). З польск. tran ’рыбін, кітовы, цюленевы тлушч’, якое з ням. Tran ’рыбін тлушч’ — скарочанага Fischtran, у якім ‑tran < с.-н.-ням. trān ’кропля’, нова-в.-ням. Träne ’сляза’ (Голуб-Ліер, 486; ЕСУМ, 5, 618).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нава́р, -у, м.
1. Вадкасць, насычаная рэчывамі тых прадуктаў, што ў ёй варацца, а таксама тлушч, які ўсплывае наверх пры варцы стравы з жывёльных прадуктаў.
Мясны н.
2. перан. Прыбытак, выгада ад чаго-н.
Вялікага навару тут не атрымаеш.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ры́бін, ‑а.
1. Які мае адносіны да рыбы, належыць ёй. Рыбіна луска. // Які здабываецца з рыбы. Рыбін тлушч.
2. перан. Невыразны, бясколерны, халодны. Рыбіны вочы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салама́с, ‑у, м.
Цвёрды штучны тлушч, які атрымліваецца шляхам хімічнай апрацоўкі алею, тлушчу марскіх млекакормячых і рыб і ідзе на выраб мыла, маргарыну і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праго́рклы, ‑ая, ‑ае.
Які прагорк, стаў горкім на смак і набыў непрыемны пах. Прагорклы тлушч. □ Запахла даўнім, прагорклым дымам, нібы гарэла дзе старая зляжалая салома. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)