ку́рица ку́рыца, -цы ж.; мн. ку́ры, -рэ́й;

◊

мо́края ку́рица мо́края ку́рыца;

ку́рам на́ смех кура́м на смех;

яйцо́ ку́рицу у́чит яйцо́ ку́рыцу ву́чыць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ро́гат ’гучны, нястрымны смех’ (ТСБМ, Шат., Байк. і Некр., ТС; пух., Сл. ПЗБ), рёгат ’тс’ (Растарг.), ’празмерны рогат’, ’іржанне’ (Нас.), ро́гаткі ’смех’ (Сцяшк. Сл.). Укр. ре́гіт, рус. рёгот ’тс’, польск. rzegot ’кваканне’, н.-луж. rjagot ’бразганне, звон, трэск, шум, кваканне, краканне, гогат’, в.-луж. rjehot ’іржанне’, чэш. řehot, řeht ’іржанне, смех’, славац. rehot ’тс’ — аддзеяслоўныя ўтварэнні з суф. *‑ot‑/‑ъt‑ са значэннем ’грукат’. Да paгатаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сдержа́ть сов., в разн. знач. стрыма́ць;

сдержа́ть ло́шадь стрыма́ць каня́;

сдержа́ть на́тиск проти́вника стрыма́ць на́ціск праці́ўніка;

сдержа́ть смех стрыма́ць смех;

сдержа́ть обеща́ние стрыма́ць абяца́нне;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гамеры́чны, ‑ая, ‑ае.

Вялізны, незвычайных памераў або сілы.

•••

Гамерычны смех (рогат) — нястрымны, грамавы смех, падобны на той, якім, паводле «Іліяды» Гамера, смяяліся на сваіх гуляннях алімпійскія багі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нястры́мны, -ая, -ае.

1. Які немагчыма стрымаць, утрымаць.

Н. натоўп.

Н. смех.

2. Незвычайна моцны ў сваім праяўленні.

Нястрымнае жаданне працаваць.

3. Такі, што цяжка вытрымаць; нясцерпны, невыносны.

Н. боль.

|| наз. нястры́мнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дру́жны, -ая, -ае.

1. Звязаны дружбай, узаемнай дапамогай, выручкай.

Д. калектыў.

Дружная сям’я.

2. Які адбываецца адначасова, сумесна, бурна.

Д. смех.

Дружныя апладысменты.

Дружная вясна.

Дружна (прысл.) узяцца за работу.

|| наз. дру́жнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сме́шны, -ая, -ае.

1. Які выклікае смех.

С. анекдот.

Смешнае здарэнне.

Смешна (прысл.) мне з такой работы.

2. Які выклікае іронію, насмешку.

С. вобраз.

3. перан. Недарэчны, такі, што нельга ўспрымаць сур’ёзна.

Смешныя патрабаванні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пасме́шышча ’прадмет кпінаў’, ’здзек’ (ТСБМ). З рус. посме́шище ’тс’ < посмея́ться < смех (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

іскры́сты, -ая, -ае.

1. Які ззяе, зіхаціць іскрамі, бліскучы.

І. снег.

2. Які вылучае іскры.

Іскрыстае полымя.

3. перан. Яркі, выразны; агністы.

І. смех.

Іскрыстая радасць.

4. Шыпучы, пеністы.

Іскрыстае віно.

|| наз. іскры́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зака́цісты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Гучны, працяты; раскацісты (пра смех). Сюды ж, у гэтую сімфонію фабрычных гудкоў, далучаецца грукат .. сялянскіх калёс, гоман рыбакоў, стук вёсел і закацісты смех вясёлага чалавека. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)