далуча́льны, -ая, -ае.
1. Прызначаны для далучэння.
Д. провад.
2. У граматыцы: які з’яўляецца дапаўненнем, дадаткам да чаго-н. або які служыць для далучэння ці заснаваны на спосабе далучэння.
Далучальныя адносіны.
Д. злучнік.
Д. сказ.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адначле́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які складаецца з аднаго члена. Адначленны сказ.
2. Які азначае сабой адначлен. Адначленная формула.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намінаты́ўны, ‑ая, ‑ае.
У граматыцы — які служыць для называння, абазначэння (прадметаў, з’яў, якасцей, дзеянняў). Намінатыўная функцыя слова. Намінатыўны сказ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сказо́к ‘невялікая трэшчына’ (мядз., Нар. словатв.), ‘невялікая трэшчына, невялікі асколак’ (Сл. рэг. лекс.). Дэрыват ад сказа, сказ або ад сказіць < казіць з суф. ‑ок.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ска́за ‘скажэнне, вада, загана’ (Нас., Гарэц., Ласт., Др.-Падб., Сержп., Байк. і Некр.), сказ ‘скажэнне’ (Байк. і Некр.), ‘пашкоджанае месца’ (Варл.), сказэ́ ‘пашкоджанне клубняў бульбы’: сказэ́ праз усю картофлю, сказава́ты ‘пашкоджаны’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Аддзеяслоўныя з нулявым суф. і суф. ‑а дэрываты ад сказіць < казіць (гл.), параўн. сказі́ць ‘скалечыць, знявечыць’ (Нас., Стан., Пятк. 2), сказі́цца ‘скрывіцца’ (Касп., Растарг.), сказні́ць ‘знявечыць’ (ТС), ст.-бел. сказити ‘знішчыць, разбурыць’ (Ст.-бел. лексікон, Альтбаўэр) і сказнь, сказ ‘вызначэнне, суд, прыгавор’ (Ст.-бел. лексікон). У казёл ‘захворванне бульбы’ (Юрч.), казлы́ ‘пашкоджаныя вочкі бульбы’ (шчуч., Сл. ПЗБ) назіраецца кантамінацыя сказіць і казёл (гл.). Параўн. яшчэ ўкр. сказ ‘агрэх’, ‘дэфект у палатне пры тканні’, польск. skaza ‘рыса; шчыліна; рана; блізна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зако́нчаны¹, -ая, -ае.
1. Які мае неабходную паўнату, цэласнасць.
Закончаная думка.
З. сказ.
2. Які дасягнуў дасканаласці ў якой-н. справе, мастацтве, цалкам сфарміраваны (кніжн.).
З. майстар.
З. мастак.
3. Пра чалавека як носьбіта адмоўных якасцей.
З. нягоднік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сцвярджа́льны, -ая, -ае.
1. Які выказвае згоду з чым-н., пацвярджае што-н.
С. адказ.
2. Які замацоўвае, устанаўлівае што-н.
С. пафас рамана.
3. Які мае ў сабе сцверджанне (спец.).
С. сказ.
Сцвярджальнае суджэнне.
|| наз. сцвярджа́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дада́ны, -ая, -ае.
У выразах:
а) даданы сказ — частка складаназалежнага сказа, сінтаксічна падпарадкаваная галоўнаму сказу і звязаная з ім пры дапамозе злучніка або злучальнага слова;
б) даданы член сказа — член сказа, які паясняе і дапаўняе які-н. з галоўных членаў сказа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
позволи́тельно в знач. сказ. дазво́лена;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сво́йственно в знач. сказ. уласці́ва;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)