прычаліць, прыстаць, прышвартавацца
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
прыле́зці, ‑лезу, ‑лезеш, ‑лезе; зак.
1. Паўзком або пералазячы, пралазячы праз што‑н., наблізіцца, дабрацца 1 да чаго‑н.
2. перан. Разм. Прыстаць, прычапіцца да каго‑, чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сма́льня ‘настырлівая, гарэзлівая дзяўчынка’ (кіраў., Нар. сл.). Да смала 1 і роднасных; кандэнсацыя фразеалагізма смоллю прыстаць ‘прычапіцца, не адставаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прымацава́цца, ‑цуюся, ‑цуешся, ‑чуецца; зак.
1. Моцна, трывала далучыцца, прыстаць.
2. Стаць на ўлік дзе‑н. Прымацавацца да паліклінікі. □ [Лютынскі:] Ведаеш, Мікола. Я хачу да якой-небудзь вытворчай ячэйкі прымацавацца. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прычапі́цца, -чаплю́ся, -чэ́пішся, -чэ́піцца; зак.
1. Моцна зачапіўшыся, павіснуць.
Да вопраткі прычапіліся ваўчкі.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Тое, што і прыстаць (у 2 знач.; разм.).
Прычапілася хвароба.
3. перан. Тое, што і прыдрацца (разм., неадабр.).
П. да дробязі.
|| незак. прычэ́плівацца, -аюся, -аешся, -аецца і прычапля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прысмакта́цца, ‑смакчуся, ‑смокчашся, ‑смокчацца; зак.
Смокчучы, упіцца ў што‑н., моцна прыстаць да чаго‑н. П’яўка прысмакталася. Дзіця прысмакталася да грудзей. // перан. Разм. Прыстаць да чаго‑н., захапіцца чым‑н. Прыходзіцца па некалькі разоў перачытваць тое самае, нават і сумнаватае. Не дзіва, што прысмокчашся да Гогаля!.. Брыль. // перан. Разм. Прыдадзіцца да каго‑, чаго‑н. дзеля ўласнай выгады. — Вы, часам, не з тых недабітых афіцэраў Балаховіча, што рашылі да пары да часу прысмактацца да Савецкай улады? Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
залі́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. заліп, ‑ла; зак.
1. Пакрыцца чым‑н. ліпкім; абліпнуць. Шыбы заліплі мокрым снегам.
2. Разм. Шчыльна прыстаць, прыліпнуць. Дубовыя цяжкія дзверы брамкі, засыпаныя снегам, заліплі ў вушаках. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прычапі́цца, ‑чаплюся, ‑чэпішся, ‑чапіцца; зак.
1. Зачапіўшыся, прымацавацца, прыстаць да чаго‑н. Да вопраткі прычапіліся ваўчкі. // перан. Разм. Перадацца каму‑н., прыстаць да каго‑н. (пра якое‑н. адчуванне, стан, хваробу). Усяго.. [Хвашча] трэсла, і ён нават падумаў: ужо ж ці не трасца прычапілася да яго. Лупсякоў. Гэта ж часам і да старога як прычэпіцца сон, дык, здаецца б, не еў, не піў, а толькі б спаў. Сабаленка.
2. перан. Разм. Прыстаць да каго‑н. з надакучлівымі просьбамі, прапановамі і пад. — Чаго ты прычапіўся з гэтым кілішкам гарэлкі да пана? — сказаў хтосьці з мужчын. Пальчэўскі.
3. перан. Разм. Прыдрацца да чаго‑н. Калі Жэнька не крычыць, не муштруе.. [Юрку] — значыць, ён робіць усё як трэба, і ленту нацягвае так, што не прычапіўся б Завішнюк. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыстава́ка ’той, хто хутка стамляецца’; ’надакучлівы чалавек’ (Янк. 3.). Да прыста́ць, прыстава́ць ’стаміцца, змагчыся; прычапіцца да каго-небудзь’ < стаць. Аб суфіксацыі гл. Сцяцко, Афікс. наз., 25.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены; зак., каго-што.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Прыстаць, прыліпнуць з усіх бакоў да каго-, чаго-н.; пакрыць усю паверхню.
Гліна абляпіла чаравікі.
Мурашкі абляпілі цукар (перан.: населі кругом).
2. Наклейваючы, пакрыць чым-н.
А. сцены афішамі.
3. перан. Акружыць.
Дзеці абляпілі сані з усіх бакоў.
|| незак. абле́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)