крепостно́йI ист.;
1. сущ. прыго́нны, -ннага м.;
2. прил. прыго́нны;
крепостно́й крестья́нин прыго́нны селяні́н;
крепостно́е пра́во прыго́ннае пра́ва; прыго́н, па́ншчына;
крепостно́е состоя́ние прыго́нны стан;
крепостно́й укла́д прыго́нны ўклад;
крепостно́й труд прыго́нная пра́ца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
акты́ўны I в разн. знач. акти́вный;
~ная хімі́чная рэа́кцыя — акти́вная хими́ческая реа́кция;
○ ~нае вы́барчае пра́ва — акти́вное избира́тельное пра́во
акты́ўны II бух. акти́вный;
~ныя апера́цыі ба́нка — акти́вные опера́ции ба́нка;
а. раху́нак — акти́вный счёт;
а. бала́нс — акти́вный бала́нс
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́льзование
1. карыста́нне, -ння ср.;
места́ обще́ственного по́льзования ме́сцы грама́дскага карыста́ння;
2. (владение) карыста́нне, -ння ср., улада́нне, -ння ср.;
пра́во по́льзования пра́ва карыста́ння;
в о́бщем по́льзовании у агу́льным карыста́нні (улада́нні);
3. (лечение) уст. лячэ́нне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гражда́нский
1. грамадзя́нскі;
гражда́нское му́жество грамадзя́нская му́жнасць;
гражда́нская война́ грамадзя́нская вайна́;
гражда́нский долг грамадзя́нскі абавя́зак;
гражда́нский брак грамадзя́нскі шлюб;
гражда́нский ко́декс юр. Грамадзя́нскі ко́дэкс;
гражда́нское пра́во юр. грамадзя́нскае пра́ва;
2. (не военный) цыві́льны;
гражда́нская слу́жба цыві́льная слу́жба.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прамы́ в разн. знач. прямо́й;
п. ву́гал — геом. прямо́й у́гол;
п. каўне́р — прямо́й воротни́к;
п. ваго́н — прямо́й ваго́н;
~мо́е папада́нне — прямо́е попада́ние;
~мо́е вы́барчае пра́ва — прямо́е избира́тельное пра́во;
~мо́е дапаўне́нне — грам. прямо́е дополне́ние;
○ ~ма́я кі́шка — анат. пряма́я кишка́;
◊ у ~мы́м сэ́нсе сло́ва — в прямо́м смы́сле сло́ва
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзяржа́ўны
1. госуда́рственный;
дз. лад — госуда́рственный строй;
дз. дзе́яч — госуда́рственный де́ятель;
~ная та́йна — госуда́рственная та́йна;
2. уст. (обладающий верховной властью) держа́вный;
○ дз. гімн — госуда́рственный гимн;
дз. герб — госуда́рственный герб;
~нае пра́ва — госуда́рственное пра́во;
дз. крэды́т — госуда́рственный креди́т;
~ныя экза́мены — госуда́рственные экза́мены;
дз. дэпарта́мент — госуда́рственный департа́мент;
дз. арбітра́ж — госуда́рственный арбитра́ж;
~ная маёмасць — госуда́рственное иму́щество
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
набы́ць I сов.
1. (стать обладателем) приобрести́;
н. каня́ — приобрести́ ло́шадь;
2. приобрести́, овладе́ть (чем);
н. ве́ды — приобрести́ зна́ния; овладе́ть зна́ниями;
н. пра́ва — приобрести́ пра́во;
3. приня́ть, приобрести́;
пако́й набы́ў ране́йшы вы́гляд — ко́мната приняла́ (приобрела́) пре́жний вид;
размо́ва ~ла́ во́стры хара́ктар — разгово́р при́нял о́стрый хара́ктер;
4. (заработать) заслужи́ть, сниска́ть, стяжа́ть;
н. сла́ву — заслужи́ть (сниска́ть, стяжа́ть) сла́ву;
5. (что-л. неприятное) получи́ть, нажи́ть;
н. хваро́бу — получи́ть (нажи́ть) боле́знь
набы́ць II сов., разг. (какое-л. время) пробы́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
го́лос в разн. знач. го́лас, -су м.;
вдали́ послы́шался го́лос удалечыні́ пачу́ўся го́лас;
высо́кий го́лос высо́кі го́лас;
рома́нс для двух голосо́в рама́нс для двух галасо́ў;
го́лос кри́тики го́лас кры́тыкі;
пра́во го́лоса пра́ва го́ласу;
реша́ющий го́лос раша́ючы го́лас;
◊
подня́ть го́лос в защи́ту узня́ць го́лас у абаро́ну;
го́лос в го́лос го́лас у го́лас;
пода́ть го́лос пада́ць го́лас;
во весь го́лос на ўвесь го́лас;
в оди́н го́лос у адзін го́лас;
повыша́ть го́лос (на кого) павыша́ць го́лас (на каго);
не свои́м го́лосом (крича́ть) не сваі́м го́ласам (крыча́ць);
с чужо́го го́лоса з чужо́га го́ласу.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перада́ць сов.
1. в разн. знач. переда́ть;
п. запі́ску — переда́ть запи́ску;
п. зямлю́ сяля́нам у ве́чнае карыста́нне — ист. переда́ть зе́млю крестья́нам в ве́чное по́льзование;
п. сваё пра́ва на маёмасць — переда́ть своё пра́во на иму́щество;
п. мяч на пра́вы край — переда́ть мяч на пра́вый край;
п. ве́ды — перада́ць зна́ния;
п. прывіта́нне — переда́ть приве́т;
п. ду́мку а́ўтара — переда́ть мысль а́втора;
арты́ст до́бра ~да́ў перажыва́нні Га́млета — арти́ст хорошо́ переда́л пережива́ния Га́млета;
п. па ра́дыё — переда́ть по ра́дио;
п. зара́зу — переда́ть зара́зу;
п. спра́ву ў суд — переда́ть де́ло в суд;
п. лі́шніх пяцьсо́т рублёў — переда́ть ли́шних пятьсо́т рубле́й;
2. разг. (перейти границы должного) переборщи́ть; перехвати́ть;
тут ён зана́дта ~да́ў — здесь он переборщи́л (перехвати́л)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
оста́вить сов.
1. в разн. знач. пакі́нуць;
оста́вить дете́й до́ма пакі́нуць дзяце́й до́ма;
оста́вить чемода́н в ваго́не пакі́нуць чамада́н у ваго́не;
оста́вить за собо́й пра́во пакі́нуць за сабо́й пра́ва;
оста́вить госте́й ночева́ть пакі́нуць гасце́й начава́ць;
си́лы оста́вили меня́ сі́лы пакі́нулі мяне́;
оста́вить заявле́ние без отве́та пакі́нуць зая́ву без адка́зу;
оста́вить ученика́ на второ́й год пакі́нуць ву́чня на другі́ год;
оста́вить вопро́с откры́тым пакі́нуць пыта́нне адкры́тым;
2. (прекратить) кі́нуць;
оста́вьте э́тот разгово́р! кі́ньце гэ́ту размо́ву!;
3. (перестать трогать) не чапа́ць;
оста́вьте меня́! не чапа́йце мяне́!;
◊
оста́вь(те)! кі́нь(це)!;
оста́вить в дурака́х пакі́нуць у ду́рнях;
оста́вить с но́сом пакі́нуць з но́сам;
ка́мня на ка́мне не оста́вить ка́меня на ка́мені не пакі́нуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)