прыме́ркнуцца, ‑нецца; безас. зак.
Разм. Пра надыход няпоўнага, першага змроку. А толькі прымеркнецца, агародамі, .. нібы злодзей, зноў [Васіль] крадзецца ў каноплі... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сорт, -у, М со́рце, мн. сарты́, -о́ў, м.
1. Тое, што і гатунак.
Першы с. (таксама перан.: пра што-н. вельмі добрае). Мука першага сорту.
2. Разнавіднасць якой-н. культурнай расліны, якая адрозніваецца ад іншых раслін гэтага ж віду якімі-н. каштоўнымі якасцямі.
Высокаўраджайныя сарты пшаніцы.
|| прым. сартавы́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скліка́нне ср.
1. сзыва́ние; склика́ние;
2. созы́в м.;
Вярхо́ўны Саве́т СССР пе́ршага ~ння — ист. Верхо́вный Сове́т СССР пе́рвого созы́ва
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пакро́вы, ‑аў.
Царкоўнае свята, якое адзначаецца праваслаўнай царквой першага кастрычніка па старому стылю. «Прыйшлі пакровы — заганяй у хлеў каровы», — гаворыцца ў прыказцы. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Першама́й, ‑я, м. (з вялікай літары).
Свята Першага мая. Першамай — наша традыцыйнае працоўнае свята, дзень агляду адзінства і згуртаванасці, маналітнасці нашых радоў. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Адзя́бнуць ’памерці ад старасці, застудзіцца’ (Бяльк.). Паходжанне першага значэння няясна. Гл. зябці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
няўхі́льнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць няўхільнага. Няўхільнасць падзей. □ З жорсткай няўхільнасцю і паслядоўнасцю знішчаў.. [Нікодым] тое, што ствараў сам увесну тысяча дзевяцьсот сорак першага года. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́дзіць, рэджу, рэдзіш, рэдзіць; незак., што.
Абл. Рабіць рэдкім, радзейшым. У залы першага і трэцяга класа ўрываецца свежае паветра, рэдзіць дым, раздзьмухвае полымя. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Татаргі́к-татаргі́к ’кульгавасць’ (Нарад.). Імітатыў (гукаперайманне) з падваеннем першага склада, параўн. таргікаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сна́йпер, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Спецыяльна падрыхтаваны стралок вышэйшай кваліфікацыі, які дасканала валодае майстэрствам выключна трапнай стральбы, маскіроўкі і назірання і звычайна паражае цэль з першага стрэлу.
С., як правіла, узброены вінтоўкай з аптычным прыцэлам.
2. перан. Той, хто дзейнічае трапна і дакладна.
На футбольным полі ён — с.
|| прым. сна́йперскі, -ая, -ае.
С. агонь (трапны, дакладны).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)