адміралце́йства, ‑а, н.
1. У царскай Расіі і ў Англіі — міністэрства ваенна-марскога флоту; марское ведамства.
2. Уст. Раён порта, дзе размешчаны верфі, майстэрні і склады для пабудовы, рамонту і абсталявання ваенных караблёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кла́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
1. гл. класці.
2. Частка якой-н. пабудовы — тое, што зложана з цэглы, каменю (спец.).
Старажытная к.
3. Дошка, жэрдкі або некалькі пален, прыстасаваныя для пераходу цераз рэчку, канаву, гразкае месца і пад.
5. Невялікі драўляны памост на беразе рэчкі для паласкання бялізны, чэрпання вады.
6. Адкладванне яец насякомымі, птушкамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тэлеграфі́я, ‑і, ж.
Спец. Галіна навукі і тэхнікі, якая ахоплівае вывучэнне прынцыпаў пабудовы тэлеграфнай сувязі, распрацоўку спосабаў перадачы тэлеграфных сігналаў і апаратуры для рэалізацыі гэтых спосабаў, а таксама ацэнку якасці перадачы інфармацыі па тэлеграфных каналах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыбудава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.
Пабудаваць што‑н., далучыўшы да ўжо існуючай пабудовы. Фабрыка была малюсенькая, цесная, недзе было павярнуцца. Але праз два гады прыбудавалі адзін цэх. Чорны. Уладкаваўся [Мірон Якімавіч] садоўнікам у калгасе, прыбудаваў трысценак да хаты, развёў садок, пчол... Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыбудо́ва, ‑ы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыбудоўваць — прыбудаваць.
2. Прыбудаваны будынак да асноўнай пабудовы. Сталярня знаходзілася на калгасным двары ў прыбудове да кузні. Рылько. Сухія домікі і розныя гаспадарчыя прыбудовы пры іх гарэлі, як смольныя кучы буралому. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
На́валак ’паверх’ (Гарэц.). Паводле Гарэцкага, «слова рэдкае і старое»; вядома на ўсходзе беларускай моўнай тэрыторыі, параўн. смал. на́валыкъ ’тс’ (Мат. Смал.). Да валачы́ць, валаку́, што адпавядала спосабу пабудовы, параўн. сволак ’кладзь, якая служыла апорай страхі на сохах’, рус. дыял. наволокъ ’заліўны луг з навалочанай вадою глебай’, палеск. наста́ва ’паверх’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
напрыле́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Прыляпіць вялікую колькасць чаго‑н. Напрылепліваць марак.
2. Разм. Размясціць якія‑н. пабудовы вельмі блізка да чаго‑н. На рынку, дзе местачковыя гандляры напрылеплівалі сваіх крамак, сабралася .. столькі людзей, што можа б і яблыку не было дзе ўпасці. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагаво́рваць і пагава́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Гаварыць аб чым‑н. час ад часу або з некаторага часу. Тут усе пагаворваюць аб салігорскім народным тэатры. Кулакоўскі. Шмат хто з калгаснікаў, у якіх хаты старыя, сталі пагаварваць адносна пабудовы камяніц. Гурскі. // Перадаваць чуткі. У раёне пачалі пагаворваць пра з’яўленне банды. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ха́та, -ы, ДМ ха́це, мн. -ы, хат, ж.
1. Жылая сялянская пабудова, зрубленая з бярвення.
2. Унутраная частка такой пабудовы.
Х. была чыста прыбрана.
За чысцінёй у хаце сочаць, але ад парога хаты не мятуць (з нар.).
3. Асобны сялянскі двор, гаспадарка; асобная сям’я.
Пасёлак у дваццаць хат.
|| памянш. ха́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. (да 1 і 2 знач.).
|| прым. ха́тні, -яя, -яе (да 1 і 2 знач.).
Хатнія дзверы.
Хатнія рэчы.
Хатняя работа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
архітэкту́ра, ‑ы, ж.
Майстэрства праектавання, будавання і мастацкага афармлення пабудоў; дойлідства. Архітэктура старажытных грэкаў. // Навука пра ўзвядзенне будынкаў. Курс архітэктуры. // Характар, стыль пабудовы. Гатычная архітэктура. Беларуская народная архітэктура.
•••
Арганічная архітэктура — адзін з кірункаў архітэктуры, які ўзнік у 30‑я гг. 20 ст. ў ЗША і атрымаў пашырэнне ў Італіі, Бразіліі і іншых краінах.
[Лац. architectura.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)