фато́метр, ‑а, м.

1. У фізіцы — прыбор для вымярэння сілы святла якой‑н. крыніцы.

2. У астраноміі — прыбор для вызначэння яркасці зорак.

[Ад грэч. phōs, phōtos — святло і metreō — вымяраю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэсу́рсы, ‑аў; адз. рэсурс, ‑у, м.

Запасы, крыніцы чаго‑н. Харчовыя рэсурсы. Прыродныя рэсурсы. // Грашовыя сродкі. Падлічылі свае рэсурсы: было роўна тысяча рублёў. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штам, ‑а, м.

У мікрабіялогіі — чыстая культура мікраарганізмаў, вылучаная з якой-небудзь пэўнай крыніцы (хворай жывёлы або чалавека), якая прымяняецца для прыгатавання вакцыны і сывараткі.

[Ням. Stamm.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спасы́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. спасылацца — спаслацца. Калі ж Вабейка напісаў, што дом пабудаваны .. і што, каб не спасылка на яго, Ціхана, будавацца не дазволілі б, Ціхан адказаў надзвычай рэзка. Хадкевіч. Кавалёва слухала жанчын і была рада, што не пачула, каб хоць адна не паверыла ў свае сілы. Была толькі адна спасылка — на сям’ю. Дуброўскі.

2. Цытата, вытрымка адкуль‑н. або ўказанне крыніцы, на якую спасылаюцца ў асноўным тэксце. Бывае, што ў спасылках на крыніцы сустрэнеш набранае петытам імя першаадкрывальніка, першапраходц[а]. Юрэвіч. Прасіў [Кухарчык] толькі адно, каб спасылкі на крыніцы, з якіх бралася тое ці іншае палажэнне, Мая пісала на мове арыгінала. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бруя́, ‑і, ж.

Вузкі бруісты паток вады; цурок. Неўгамонныя тры крыніцы б’юць, З першай — саснякі баравыя п’юць, А ў другой, крутой, веснавой бруі, Галасы свае мыюць салаўі. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адлюстрава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад адлюстраваць.

2. у знач. прым. Які ідзе яе непасрэдна ад крыніцы, а ад паверхні прадмета, што адлюстраваў яго. Адлюстраванае святло.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праме́нь, -я, мн.е́ні, -ме́няў і -мяні, -мянёў, м.

1. Вузкая паласа святла, што ідзе ад якой-н. крыніцы святла ці прадмета, які свеціцца.

П. сонца.

П. надзеі (перан.).

2. Струмень у выглядзе пучка часціц якой-н. энергіі (спец.).

Рэнтгенаўскія прамені.

Цеплавы п.

|| прым. прамянёвы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Прамянёвая энергія.

Прамянёвая хвароба (хвароба, якая выклікаецца радыеактыўнымі рэчывамі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́сачыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

Знайсці, выявіць каго‑, што‑н. па якіх‑н. прыкметах. Высачыць злачынца па следу. □ Ваўкі высачылі каля крыніцы лася і пагналіся за ім. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гістарыягра́фія, ‑і, ж.

1. Навука аб развіцці і ўзбагачэнні ведаў па гісторыі чалавечага грамадства, а таксама гістарычныя крыніцы.

2. Гістарычная бібліяграфія.

3. Гісторыя вывучэння якой‑н. праблемы. Гістарыяграфія савецкага перыяду.

[Ад грэч. historia — гісторыя + grapho — пішу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кру́мканне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. крумкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Крумканне крумкача. □ Спеў салаўёў, аднастайнае крумканне жаб у блізкай крыніцы, пах чаромхі і бэзу расчулілі Чыжыка. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)