жада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., чаго, з інф. або са злуч. «каб».

1. Хацець што-н. здзейсніць, зрабіць, займець.

Жадаю бачыць сына.

2. каму-чаму і з інф. Выказваць якія-н. пажаданні, зычыць.

Жадаю вам здароўя.

|| зак. пажада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кура́тар, ‑а, м.

1. Кіраўнік, апякун. Куратар студэнцкай групы.

2. Студэнт-медык, замацаваны за хворым у клініцы для назірання за станам яго здароўя.

[Ад лац. curator — апякун.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

санітары́я, ‑і, ж.

1. Сукупнасць мерапрыемстваў, накіраваных на захаванне і ажыццяўленне правіл гігіены, на ахову здароўя насельніцтва.

2. Уст. Тое, што і гігіена.

[Ад лац. sanitas — здароўе.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каштава́ць¹, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; незак.

1. Мець тую ці іншую цану, грашовую вартасць.

Кніга каштуе дзесяць рублёў.

2. Абыходзіцца ў якую-н. суму, затрачвацца на што-н.

Адпачынак каштуе мне дорага.

3. перан. Патрабаваць якіх-н. намаганняў.

Даследаванне каштавала мне шмат здароўя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стра́та, -ы, ДМ стра́це, мн. -ы, страт, ж.

1. Згуба чаго-н., знікненне каго-, чаго-н.

С. здароўя.

С. крыві.

Смерць народнага пісьменніка — вялікая с.

2. Тое, што страчана; прапажа.

Знайсці сваю страту.

3. звычайна мн. Безгаспадарчыя выдаткі.

Сабраць ураджай без страт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тра́ўма, -ы, мн. -ы, тра́ўм і -аў, ж.

Пашкоджанне органа, тканкі знешнім уздзеяннем (раненнем, ударам, апёкам і пад.), а таксама нервовае ўзрушэнне.

Псіхічная т.

○

Бытавая траўма — пашкоджанне здароўя ў выніку няшчаснага выпадку, не звязанага са службай, работай.

|| прым. траўматы́чны, -ая, -ае.

Т. шок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тэмперату́ра, -ы, ж.

1. Ступень нагрэтасці якога-н. цела, рэчыва; цеплавая характарыстыка.

Т. вады.

Т. паветра.

2. Ступень цеплыні чалавечага цела як паказчык стану здароўя.

Памераць тэмпературу ў дзіцяці.

3. Павышаная цеплыня цела; гарачка (разм.).

У хворага т.

|| прым. тэмперату́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зламы́снік, ‑а, м.

Той, хто жадае каму‑н. зла, чыніць зло; злоснік. Я не куру, а тых, хто курыць, лічу зламыснікамі, ворагамі свайго здароўя. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здаро́ўе, ‑я, н.

Стан арганізма, пры якім нармальна дзейнічаюць усе яго органы. Берагчы здароўе. Адбіцца на здароўі. Па стану здароўя. Курыць — здароўю шкодзіць. □ Гарцаваць на кані не дазвалялі [дзеду Астапу] ўжо гады і здароўе. Лынькоў. // Пра самаадчуванне, стан каго‑н. Смалістыя бары, верасовыя паляны і лясныя кветкі папаўняць новы горад водарам жыцця і сілы, прынясуць здароўе і радасць жыхарам беларускага нафтагорада. Грахоўскі.

•••

Добрага здароўя — а) пажаданне пры развітанні; б) прывітанне пры сустрэчы. — Добрага здароўя, добрай раніцы, — першымі адказалі Ахрэму жанкі. Кавалёў.

За ваша здароўе — пажаданне таму, за каго паднімаюць тост.

На (добрае) здароўе — адказ-пажаданне гаспадара таму, хто дзякуе за частаванне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нако́лькі, прысл.

1. У якой ступені, меры.

Буду працаваць, н. хопіць здароўя.

2. Ужыв. як злучальнае слова:

а) у даданых дапаўняльных сказах.

Усё залежыць ад таго, н. пісьменнік можа выкарыстаць свой творчы патэнцыял.

б) у даданых дзейнікавых сказах.

Дзіўна, н. дажджлівае надвор’е адпавядала яго настрою.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)