вінегрэ́т, -у, М -грэ́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Халодная страва, звычайна прыгатаваная з дробна нарэзаных кавалачкаў агародніны з алеем і воцатам.
Класічны в.
2. перан. Сумесь разнастайных думак і паняццяў.
У галаве в.
В. пачуццяў.
На выставе в. колераў і гукаў.
|| прым. вінегрэ́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́нкава, прысл.
Знешне, звонку; на выгляд. Раман Дзянісавіч маўчаў, твар яго здаваўся вонкава спакойным, .. і толькі, калі наліваў чай у сподак, шклянка дробна зазвінела. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наро́дніцтва, ‑а, н.
Грамадска-палітычны рух у асяроддзі дробна-буржуазнай інтэлігенцыі Расіі ў другой палове 19 ст., які ідэалізаваў сялянскую абшчыну і адмаўляў рэвалюцыйную барацьбу пралетарыяту.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Наскіпа́ць ’накалоць дробна’ (Яўс.), ’нарабіць трэсак’ (Мат. Гом.), наскепиць ’накалоць многа, нашчапаць’ (Нас.), наські- пиць ’нашчапаць, нарабіць трэсак’ (Бяльк.). Да скіпаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пашыпулі́ць ’пайсці малымі крокамі’ (свісл., Сцяшк. Сл.). Да па‑ і шыпу ліць ’дробна шчапаць, калоць дровы’-Сшьші/лб ’трэска, аскепак’ < літ. šipulys ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пытлява́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад пытляваць.
2. у знач. прым. Дробна размолаты і прасеяны (пра муку, пераважна жытнюю). Пытляваная мука. // Спечаны з такой мукі. Пытляваны хлеб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ракатлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Які дробна, раскаціста гучыць. І зноў радасны ракатлівы гул праляцеў з аднаго краю плошчы ў другі. Гамолка. Гэта грае прыбой ракатлівы. Гэта буру ўзнімае арган. Пысін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парашо́к, -шку́ і -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.
1. -шку́. Дробна расцёртыя частачкі цвёрдага рэчыва.
Зубны п. (для чысткі зубоў).
2. -шка́. Лекавае рэчыва пэўнай дазіроўкі ў раздробненым выглядзе.
Лякарства ў парашках.
◊
Сцерці ў парашок каго (разм.). — жорстка расправіцца; звычайна як выраз пагрозы.
|| прым. парашко́вы, -ая, -ае.
Парашковае малако (з малочнага парашку).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рагу́, нескл., н.
Страва з дробна парэзанага і ўтушанага з гароднінай мяса або ўтушанай гародніны з вострым соусам. [Цётка Роза] нарыхтавала яшчэ разу з труса, якога на вачах Толі падстрэліў дзядзька. Лынькоў.
[Фр. ragoût.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэлеграфі́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Работнік тэлеграфа, які прымае і перадае тэлеграмы. Часам .. [Зарэцкі] клаў на стол тэлеграфісту паперку, і той, касавурачыся адным вокам, быццам дзяцел, дробна выстукваў тэлеграфным ключом. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)