направле́ние ср.

1. (действие) накірава́нне, -ння ср., накіро́ўванне, -ння ср., скірава́нне, -ння ср., скіро́ўванне, -ння ср.; см. напра́вить 1;

2. (линия движения, идейная устремлённость) кіру́нак, -нку м., напра́мак, -мку м.;

направле́ние ума́ кіру́нак ро́зуму;

по направле́нию к… у кіру́нку да…;

дава́ть направле́ние дава́ць кіру́нак (напра́мак);

направле́ние враще́ния мат. кіру́нак вярчэ́ння;

3. (общественное течение, группировка) кіру́нак, -нку м.;

4. (документ) накірава́нне, -ння ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

слу́жба ж., в разн. знач. слу́жба;

паступі́ць на ~бу — поступи́ть на слу́жбу;

вярну́цца са ~бы — верну́ться со слу́жбы;

вайско́вая с. — вое́нная слу́жба;

с. су́вязі — слу́жба свя́зи;

с. ру́ху — слу́жба движе́ния;

абавязко́вая с. — действи́тельная слу́жба;

паста́віць на ~бу — (чаму) поста́вить на слу́жбу (чему);

не ў ~бу, а ў дру́жбупогов. не в слу́жбу, а в дру́жбу;

дру́жба дру́жбай, а с. ~байпогов. дру́жба дру́жбой, а слу́жба слу́жбой

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́льный

1. прил., в разн. знач. во́льны;

во́льное обраще́ние во́льнае абыхо́джанне, во́льныя паво́дзіны;

во́льная борьба́ спорт. во́льная барацьба́;

во́льные движе́ния спорт. во́льныя ру́хі;

во́льный перево́д во́льны перакла́д;

во́льные стихи́ во́льныя ве́ршы;

по во́льному на́йму па во́льным на́йме;

2. сущ., ист. во́льны, -нага м.;

во́льная шу́тка во́льны жарт;

во́льная пти́ца во́льная пту́шка;

во́льный каза́к во́льны каза́к;

на во́льном во́здухе на во́льным паве́тры;

во́льному во́ля, спасённому рай посл. во́льнаму во́ля, шалёнаму по́ле.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крыло́, -ла́ ср., в разн. знач. крыло́;

маха́ць кры́ламі — маха́ть кры́льями;

к. самалёта — крыло́ самолёта;

к. ветрака́ — крыло́ ветряно́й ме́льницы;

к. экіпа́жа — крыло́ экипа́жа;

пра́вае (ле́вае) к. во́йска — пра́вое (ле́вое) крыло́ во́йска;

ле́вае к. англі́йскага рабо́чага ру́хуист. ле́вое крыло́ англи́йского рабо́чего движе́ния;

распасце́рці кры́лы — распра́вить кры́лья;

падрэ́заць кры́лы — подре́зать кры́лья;

схава́ць пад к. — спря́тать под кры́лышко;

пад ~лом — (у каго) под кры́лышком (у кого);

апусці́ць кры́лы — опусти́ть кры́лья;

абрэ́заць кры́лы — (каму) обре́зать кры́лья (кому)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

курс I (род. ку́рсу) м. (направление движения, развития) курс;

змяні́ць к. карабля́ — смени́ть курс корабля́;

узя́ць к. — взять курс

курс II

1. (род. ку́рса) в разн. знач. курс;

к. ле́кцый — курс ле́кций;

студэ́нт друго́га ку́рса — студе́нт второ́го ку́рса;

к. водалячэ́ння — курс водолече́ния;

афіцыя́льны к. рубля́ — официа́льный курс рубля́;

2. только мн. ку́рсы;

ку́рсы кро́йкі і шыцця́ — ку́рсы кро́йки и шитья́;

у ку́рсе спра́вы — в ку́рсе де́ла;

уве́сці ў к. — (чаго) ввести́ в курс (чего)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ві́цца несов.

1. (обвиваться вокруг чего-л.) ви́ться;

хмель уе́цца каля́ дрэ́ва — хмель вьётся вокру́г де́рева;

2. (завиваться, закручиваться) ви́ться;

валасы́ ўю́цца — во́лосы вью́тся;

3. (делать извилистые движения телом) ви́ться;

вуж уе́цца каля́ ног — уж вьётся во́зле ног;

4. (летая, кружиться) лета́ть, ви́ться;

пчо́лы ўю́цца ро́ем — пчёлы лета́ют (вью́тся) ро́ем;

5. (иметь извилистое направление) ви́ться, извива́ться, змеи́ться;

рэ́чка ўе́цца памі́ж гор — ре́чка вьётся (извива́ется, змеи́тся) ме́жду гор;

6. (подниматься, извиваясь кольцами, спиралью) ви́ться, клуби́ться;

над чыгунко́м віла́ся па́ра — над чугунко́м ви́лся (клуби́лся) пар;

7. (развеваться — о флаге, знамени и т.п.) ви́ться, развева́ться;

8. страд. ви́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нія́кі мест. отриц. (ж. нія́кая, ср. нія́кае, мн. нія́кія) м.

1. (какой бы то ни было) никако́й; (ни один из имеющихся) никото́рый;

н. во́раг нам не стра́шны — никако́й враг нам не стра́шен;

~кіх адзна́к ру́ху — никаки́х при́знаков движе́ния;

~кай з гэ́тых кніг ён не купі́ў — никото́рой из э́тих книг он не купи́л;

2. (вовсе не) никако́й;

н. ён не камандзі́р — никако́й он не команди́р;

н. родграм. сре́дний род;

~кімі сі́ламі — никаки́ми си́лами;

~кім чы́нам — нико́им о́бразом;

ні ў я́кім ра́зе — ни в ко́ем слу́чае;

без нічо́га нія́кага — без причи́ны

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́льны

1. свобо́дный, во́льный;

~ная краі́на — свобо́дная (во́льная) страна́;

в. чалаве́к — свобо́дный (во́льный) челове́к;

~нае жыццё — свобо́дная (во́льная) жизнь;

~ная ду́мка — свобо́дная (во́льная) мысль;

2. (о манере держать себя) свобо́дный, непринуждённый;

~нае абыхо́джанне — свобо́дное (непринуждённое) обраще́ние;

~ная барацьба́ — во́льная борьба́;

~ная прафе́сія — свобо́дная профе́ссия;

в. верш — свобо́дный стих;

в. го́рад — во́льный го́род;

в. перакла́д — во́льный перево́д;

~ная тэ́ма — во́льная те́ма;

в. слуха́ч — вольнослу́шатель;

в. маста́к — свобо́дный худо́жник;

в. час — свобо́дное вре́мя;

~ныя ру́хі — во́льные движе́ния;

~наму во́ля — во́льному во́ля;

~ная пту́шка — во́льная пти́ца;

в. каза́к — во́льный каза́к;

у ~ную хвілі́ну — в свобо́дную мину́ту;

~наму во́ля, шалёнаму по́лепосл. во́льному во́ля, а шально́му по́ле

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

из-за предлог с род.

1. (при обозначении действия или движения откуда-л.) з-за (каго, чаго);

смотре́ть из-за две́ри глядзе́ць з-за дзвярэ́й;

прие́хал из-за мо́ря прые́хаў з-за мо́ра;

из-за ту́чи вы́плыла луна́ з-за хма́ры вы́плыў ме́сяц;

встать из-за стола́ уста́ць з-за стала́;

2. (по причине, по вине кого-, чего-л.) праз (каго, што), за (што і чым), па (чым), з прычы́ны (чаго), з-за (чаго);

из-за тебя́ мы опозда́ли праз цябе́ мы спазні́ліся;

из-за отсу́тствия за адсу́тнасцю, з прычы́ны адсу́тнасці;

из-за сла́бости па сла́басці, з прычы́ны сла́басці;

из-за дождя́ отъе́зд не состоя́лся з-за дажджу́, з прычы́ны дажджу́ ад’е́зд не адбы́ўся;

3. (ради) дзе́ля (каго, чаго);

из-за куска́ хле́ба дзе́ля кава́лка хле́ба.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лёгкі в разн. знач. лёгкий; (неощутимый по весу — ещё) возду́шный; (незатруднённый — ещё) свобо́дный;

~кая но́ша — лёгкая но́ша;

~кае сне́данне — лёгкий за́втрак;

~кая пахо́дка — лёгкая похо́дка;

~кая ткані́на — лёгкая (возду́шная) ткань;

~кія ру́хі — лёгкие (свобо́дные) движе́ния;

л. ве́трык — лёгкий ветеро́к;

~кая хваро́ба — лёгкая боле́знь;

~кія адно́сіны да жыцця́ — лёгкое отноше́ние к жи́зни;

л. зарабо́так — лёгкий за́работок;

~кія та́нкі — лёгкие та́нки;

~кая кавале́рыя — лёгкая кавале́рия;

~кая інду́стрыя (прамысло́васць) — лёгкая инду́стрия (промы́шленность);

~кая атле́тыка — лёгкая атле́тика;

з лёгкай рукі́ — с лёгкой руки́;

л. на ўспамі́н — лёгок на поми́не;

з ~кім сэ́рцам — с лёгким се́рдцем;

з ~кім ве́трам! — попу́тного ветра!; ска́тертью доро́га!;

з ~кай па́рай — с лёгким па́ром;

~кая рука́ — (у каго) лёгкая рука́ (у кого);

л. на но́гі — лёгок (лёгкий) на́ ногу;

л. — хлеб лёгкий хлеб;

л. на пад’ём — лёгок на подъём

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)