ніжэ́й.

1. прысл. Далей (пры спасылцы на наступнае месца тэксту).

Аб гэтым будзе сказана н.

2. прыназ. з Р. Уніз ад чаго-н.

Зламаць нагу н. калена.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паздаро́віцца, -іцца; безас.; зак.

У выразе: не паздаровіцца каму (разм.) — будзе дрэнна каму-н. за што-н., з-за чаго-н.

За невыкананне работы нам не паздаровіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прадказа́ць, -кажу́, -ка́жаш, -ка́жа; -кажы́; -ка́заны; зак., што.

Наперад сказаць, што будзе, што павінна адбыцца.

Правільна п. надвор’е.

|| незак. прадка́зваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прадказа́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хма́рыць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -рыць; незак.

1. безас. Зацягваць хмарамі.

Хмарыць, пэўна будзе дождж.

2. перан., каго-што. Засмучаць, азмрочваць (разм.).

Вочы хмарыць гора паланянак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шэсцьдзяся́т, шасцідзесяці́, шасцюдзесяццю́, ліч. кольк.

Лік і колькасць 60.

Пад ш. каму-н. (хутка будзе шэсцьдзясят гадоў). За ш. каму-н. (больш чым шэсцьдзясят гадоў).

|| парадк. шасцідзяся́ты, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

турбава́цца, -бу́юся, -бу́ешся, -бу́ецца; -бу́йся; незак.

1. Праяўляць клопат, трыво́жыцца аб кім-, чым-н.

Т. за дзяцей.

Т. за будучы ўраджай.

2. Хвалявацца, непакоіцца.

Не турбуйся, усё будзе добра.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

смоўж, смаўжа́, мн. смаўжы́, смаўжо́ў, м.

Тое, што і слімак.

С. паўзе, пачанку вязе (прыказка — пра справу, якая ажыццяўляецца вельмі павольна і невядома, калі будзе скончана).

|| прым. смаўжо́вы, -ая,-ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́быць, -буду, -будзеш, -будзе; вы́будзь; зак. (афіц.).

Перастаць знаходзіцца або лічыцца дзе-н.

В. з горада.

В. у камандзіроўку.

В. са строю.

|| незак. выбыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. выбыццё, -я́, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

выго́дны, -ая, -ае.

1. Добра прыстасаваны для зручнага карыстання, цалкам прыдатны.

Выгодная канапа.

Мне тут выгодна (безас.; у знач. вык.). Выгодна (прысл.) будзе ехаць.

2. Прывольны.

Выгодныя мясціны.

|| наз. выго́днасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Вале́нта ’хвароба’ (Бір. Дзярж.): «каб цябе валента кінула», валянтова ’прыпадкі’ (КЭС). З польск. Walenty (?), Параўн. чэш. valentinsky, якое Ф. Барташ тлумачыць так: «Дзіця, народжанае на святога Валянціна, будзе валянцінскае, г. зн. будзе хварэць на прыпадкі» (Барташ, 474).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)