Лямпе́х ’тлусты, адкормлены чалавек’ (слонім., Нар. словатв.). Відавочна, балтызм. Параўн. літ. lampū̃zas ’павольны, гультаяваты, апушчаны чалавек’, lampė̃kas ’сырое, цяжкае палена, чурбан’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ма́гнасьць ’сквапнасць’ (Жд. 1). Узнікла пры дапамозе суф. ‑н‑асць ад літ. mãga ’хочацца’ < magė́ti ’хацецца’, mãginti ’ўзбуджаць апетыт’, ’захапляць, вабіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Малмыгава́ты ’няветлівы, негаваркі’ (навагр., Сцяшк. Сл.). У выніку распадабнення з ⁺мурм‑ыга ’буркун’, якое ў аснове — балтызм. Параўн. літ. mùrma ’бурлівы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маржэ́ніны ’ягады ажыны’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Няясна. Магчыма, названы ягады паводле падабенства (кропачкі) з божай кароўкай, параўн. літ. maružė ’Coccinella septempunetata’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мары́ны ’насілкі, на якіх носяць нябожчыка’ (Вяржбоўскі, дыс.), польск. moriny. Балтызм. Параўн. літ. morỹnos ’тс’ (яго ж, 877; Лаўчутэ, Балтизмы, 145).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Маўкна, ст.-бел. мавкна, мовкна, мокна ’лыка, луб’ (XVI ст.). З літ. máukna ’тоўстая кара, дрэва, луб’ (Лаўчутэ, Liet. term., 146).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мокуць ’месца забалочанае’ (Нар. Гом.). Відавочна, калька з балт. (параўн. balùtė ’балотца’), утвораная ад асновы мок‑ і літ. суфіксаў ‑utis, ‑utė.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нюро́к ’нырок, нырэц’: даць нюрка (варон., Сл. ПЗБ). Гл. нурок; змякчэнне пачатковага н, магчыма, пад уплывам літ. niùrktelėti ’нырнуць’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Патруда́ць ’перахварэць’ (паст., Сл. ПЗБ). Да трудзіць (гл.). Прэфікс па‑ па ўзору літ. pa‑sirgti ’пахварэць (пэўны, працяглы час)’ — sirgti ’хварэць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пу́мпара экспр. ’буркун’, пу́мпарыць ’бурчаць’ (паст., Сл. ПЗБ). Грынавяцкене (там жа) выводзіць з літ. pampańus ’бурклівы’, хутчэй за ўсё, гукапераймальнага паходжання.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)