песо́к

1. (о почве) пясо́к, -ску́ м.;

2. мн. (пространства, покрытые песком) пяскі́, -ко́ў ед. нет;

3. (сахар) разг. пясо́к, -ску́ м.;

са́харный песо́к цу́кар-пясо́к;

стро́ить на песке́ на лёдзе ха́ту будава́ць;

песо́к сы́плется парахня́ сы́плецца;

как песку́ морско́го як зо́рак на не́бе, як пяску́ марско́га.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гора́ в разн. знач. гара́, -ры́ ж.;

вдали́ видне́лись горы удалечыні́ відне́ліся го́ры;

сне́жная гора́ сне́жная гара́;

горы книг го́ры кніг;

жить в гора́х жыць у гара́х;

кати́ться по́д гору апуска́цца, занепада́ць;

не за гора́ми не за гара́мі;

пир горо́й банке́т на ўвесь свет;

стоя́ть горой стая́ць гаро́й;

сули́ть золоты́е горы абяца́ць залаты́я го́ры;

как гора́ с плеч як гара́ з плячэ́й;

как на ка́менную гору (наде́яться, опира́ться) як на каме́нную гару́ (спадзява́цца, апіра́цца);

гора́ на душе́ (лежи́т) гара́ на душы́ (ляжы́ць);

горы воро́чать го́ры варо́чаць;

не за гора́ми не за гара́мі;

гора́ родила́ мышь погов. гара́ нарадзі́ла мыш.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свали́ться

1. (упасть с чего-л.) скі́нуцца, мног. паскіда́цца, звалі́цца, мног. пазва́львацца;

с во́за свали́лись гра́бли з во́за звалі́ліся (скі́нуліся) гра́блі;

2. (упасть, обрушиться на землю) павалі́цца, звалі́цца, упа́сці; (опрокинуться) абярну́цца;

забо́р свали́лся плот павалі́ўся (абярну́ўся);

челове́к свали́лся чалаве́к звалі́ўся;

4. перен. (обрушиться на кого-л.) звалі́цца;

свали́лось на меня́ тру́дное де́ло звалі́лася на мяне́ ця́жкая спра́ва;

5. (столкнуться — о судах) мор. сутыкну́цца;

как с не́ба свали́лся як з не́ба звалі́ўся;

свали́ться с плеч звалі́цца з плеч;

свали́ться как снег на́ голову звалі́цца як снег на галаву́;

гора́ с плеч свали́лась гара́ з плеч звалі́лася;

свали́ться с ног звалі́цца з ног.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

соба́ка ж. 1. прям., перен. саба́ка, -кі м.;

поро́дистая соба́ка паро́дзісты саба́ка;

охо́тничья соба́ка паляўні́чы саба́ка; 2. (спец. символ) сліма́к, -ка́ м.;

вот где соба́ка зары́та вось дзе саба́ка закапа́ны;

с соба́ками не сы́щешь з саба́кам не зно́йдзеш;

и соба́ками не загна́ть і саба́камі не заго́ніш;

соба́ку съесть (на чём-л.) саба́ку з’е́сці (на чым-небудзь);

соба́к ве́шать (на кого-л.) саба́к ве́шаць (на каго-небудзь);

соба́к гоня́ть саба́к ганя́ць;

как ко́шка с соба́кой як кот з саба́кам;

соба́ке — соба́чья смерть погов. саба́ку — саба́чая смерць;

ну́жен (нужна́, нужно́) как соба́ке пя́тая нога́ патрэ́бен (патрэ́бна) як саба́ку пя́тая нага́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аршы́н м. арши́н;

а. з ша́пкаю — от горшка́ два вершка́;

ме́раць на свой а. — ме́рить на свой арши́н;

як а. праглыну́ўкак арши́н проглоти́л;

ме́раць на адзі́н а. — ме́рить на оди́н арши́н;

ба́чыць на два ~ны пад зямлёю — ви́деть на два арши́на под землёй

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мыш ж. мышь;

ляту́чая м. — лету́чая мышь;

сядзе́ць як м. пад ве́нікам — сиде́ть затаи́в дыха́ние; сиде́ть ни жив ни мёртв;

загі́нуць як руда́я м. — пропа́сть ни за что;

надзьму́цца як м. на кру́пы — наду́ться как мышь на крупу́;

гара́ нарадзі́ла м.погов. гора́ родила́ мышь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нямы́

1. прил., в разн. знач. немо́й; (исполненный тишины — ещё) безмо́лвный;

н. чалаве́к — немо́й челове́к;

няма́я цішыня́ — нема́я (безмо́лвная) тишина́;

2. в знач. сущ. немо́й;

няма́я а́збука — нема́я а́збука;

няма́я ка́рта — нема́я ка́рта;

нямо́е кіно́ — немо́е кино́;

н. як ры́ба — нем (немо́й) как ры́ба

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мо́кры мо́крый;

~рая ку́рыца — мо́края ку́рица;

во́чы на ~рым ме́сцы — глаза́ на мо́кром ме́сте;

то́лькі ~рае ме́сца застане́цца — то́лько мо́крое ме́сто оста́нется;

~рая спра́ва — мо́крое де́ло;

як ~рае гары́цькак мо́крое гори́т;

пабы́ў у вадзе́ і не м. нідзе́погов. вы́шел сухи́м из воды́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бык I (род. быка́) м., зоол. бык;

му́скусны б. — му́скусный бык;

здаро́вы як б. — здоро́вый как бык;

браць быка́ за ро́гі — брать быка́ за рога́;

быў бык, а вы́йшаў пшыкпогов. был бык, а вы́шел пшик

бык II (род. быка́) м. (у моста) бык, усто́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запіса́цца сов.

1. в разн. знач. записа́ться;

з. на прыём — записа́ться на приём;

з. ў калга́с — записа́ться в колхо́з;

я так ~са́ўся, што не заўва́жыў, як прайшо́ў час — я так записа́лся, что не заме́тил, как прошло́ вре́мя;

2. разг. (зарегистрировать в загсе свой брак) расписа́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)