Вы́дранка ’поле сярод лесу на месцы аблогі’ (Яшк., слаўг.); ’упершыню апрацаваны ўчастак зямлі’ (Шатал.). Ад залежнага дзеепрым. выдраны (< выдраць) з суф. ‑ка. Параўн. выдзер, выдзеркі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Ліпчы́ца, лыпчы́ца ’гладун гладкі, Herniaria glabra L.’ (драг., Нар. лекс.). Да лі́пнуць (гл.). Расліна названа паводле паўзучасці сваіх сцяблін, якія, рассцілаючыся, нібы прыліпаюць да зямлі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скі́ба ж.
1. ломо́ть м.;
с. чо́рнага хле́ба — ломо́ть чёрного хле́ба;
2. (земли) пласт м.;
~бы ўзара́най зямлі́ — пласты́ вспа́ханной земли́;
◊ адрэ́заная с. — отре́занный ломо́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слой м., в разн. знач. слой, пласт;
ве́рхнія слаі́ гле́бы — ве́рхние слои́ по́чвы;
шыро́кія слаі́ насе́льніцтва — широ́кие слои́ населе́ния;
○ культу́рны с. зямлі́ — культу́рный слой земли́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даўжэ́зны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі доўгі. Дзень быў — што год, такі даўжэзны. Лобан. Махае даўжэзнай Стралой экскаватар, Ім цэлыя горы Зямлі тут узняты. Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́руліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Вывесці самалёт, машыну куды‑н. па зямлі. Самалёт выруліў на ўзлётную паласу. Шафёр выруліў машыну на сярэдзіну вуліцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́дарны, ‑ая, ‑ае.
Пахучы, духмяны. Водарнае паветра. Водарнае рэчыва. □ У лесе сыра. Пасля дажджу пахла прэллю. Ад зямлі, падымалася ўгару густая водарная пара. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
геабата́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Навука аб пашырэнні і размеркаванні раслін на паверхні Зямлі ў залежпасці ад клімату, асаблівасцей глебы, рэльефу і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
геалагі́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да геалогіі. Геалагічная карта. Геалагічная экспедыцыя. Геалагічная разведка. // Звязаны з гісторыяй Зямлі, зямной кары. Геалагічны перыяд. Геалагічныя працэсы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
землеўлада́нне, ‑я, н.
1. Уладанне зямлёй на пэўных умовах. Сацыялістычнае землеўладанне. Абшчыннае землеўладанне. Прыватнае землеўладанне.
2. Участак зямлі, які знаходзіцца ў чыім‑н. карыстанні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)