тэлеві́зар, ‑а, м.

Радыётэхнічнае ўстройства для прыёму тэлевізійных перадач і іх гукавога суправаджэння. У кутку — тэлевізар, без чаго ў нашы часы проста жыць нельга. Скрыган. Над стрэхамі таксама правады, і ледзь не ўсюды антэны для тэлевізараў. Кулакоўскі.

[Ад грэч. tēle — далёка і лац. visio — бачанне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ра́цішча ’сетка для лоўлі звяроў і рыбы’ (Гарб.). Няясна; магчыма, звязана з польск. дыял. racica ’сіта для прасейвання пяску’, славац. raca, racka ’сетка (для вышыўкі)’, славен. ráča ’сетка для лоўлі ракаў’, для якіх Фурлан (Бязлай, 3, 142) рэканструюе зыходнае *ratʼa ’сетка’, роднаснае лат. rēte, rētia ’сетка для ловаў’, літ. rė̃tis ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пераплётны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да пераплёту (у 1 знач.). Пераплётная справа. // Які служыць, прызначаны для пераплёту (у 1, 2 знач.). Пераплётны цэх. Пераплётны кардон.

2. у знач. наз. пераплётная, ‑ай, ж. Майстэрня для пераплёту кніг.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

геліятро́п, ‑а, м.

1. Дэкаратыўная раслі; на сямейства агурочнікавых з ліловымі ці белымі пахучымі кветкамі.

2. Мінерал зялёнага колеру з чырвонымі крапінкамі, разнавіднасць халцэдону (служыць матэрыялам для дробных мастацкіх вырабаў).

3. Геадэзічны інструмент для дакладнага вымярэння гарызантальных вуглоў.

[Ад грэч. hēlios — сонца і tropos — паварот.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адры́на, ‑ы, ж.

Халодная будыніна для захоўвання кармоў, сельскагаспадарчага інвентару; пуня. З чыстай рэчкі Быстрыцы Светлай чыстай вадзіцы, А з адрыны Канюшыны, А са свірна макухі, А мякіны з-пад павеці Для кароўкі Пястухі Нанасілі гуртам дзеці. Шушкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

земляро́бства, ‑а, н.

1. Апрацоўка зямлі (у 3 знач.) для вырошчвання сельскагаспадарчых культур. Займацца земляробствам. □ [Людзі] адваёўвалі ад суцэльнай першабытнай пушчы ўсё новыя і новыя ўчасткі для земляробства. В. Вольскі.

2. Навука аб вырошчванні сельскагаспадарчых культур. Курс агульнага земляробства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыя́мак, ‑мка, м.

Спец. Невялікая яма, паглыбленне ў зямлі перад або пад чым‑н., прызначанае для спецыяльнай мэты (у забоі — для сцёку вады, у падвальным памяшканні перад вокнамі, якія знаходзяцца часткова або поўнасцю ніжэй узроўню зямлі, і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разрабі́ць, ‑раблю, ‑робіш, ‑робіць; зак., што.

1. Апрацаваўшы, падрыхтаваць для выкарыстання, зрабіць прыгодным на што‑н., для чаго‑н. Прыйшлі на карчы, на імшары, колькі поту, пакуты разам паклалі, пакуль разрабілі. Скрыган.

2. Расшырыць шляхам апрацоўкі. Разрабіць дзірку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпа́цыя, ‑і, ж.

1. У друкарскай справе — металічны брусочак, які прымяняецца пры ручным наборы для запаўнення прабелаў паміж словамі, для павелічэння адлегласці паміж словамі, утварэння абзаца і пад.

2. У суднабудаванні — адлегласць паміж суседнімі бэлькамі набору корпуса судна.

[Ад лац. spatium — прастора, прамежак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шурф, ‑а, м.

Спец. Вертыкальная або нахіленая падземная вырабатка для разведвання залягання карысных выкапняў, вентыляцыі, узрыўных работ і пад., якая ідзе з паверхні зямлі і мае невялікую глыбіню. На трасе ўжо шуфры закладзены, — Для пробы ўзяты грунт. Астрэйка.

[Ням. Schurf.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)