пяць¹, пяці́, Т пяццю́, ліч. кольк.
1. Лік, лічба і колькасць 5.
2. Тое, што і пяцёрка (у 2 знач.).
Напісаў сачыненне на п.
◊
Ні ў пяць ні ў дзесяць (разм.) — ні туды ні сюды, не так, як трэба.
Зрабіў ні ў пяць ні ў дзесяць.
|| парадк. пя́ты, -ая, -ае (да 1 знач.).
◊
Пятае цераз дзясятае і з пятага на дзясятае (разм.) — пераходзячы непаслядоўна ад аднаго да другога.
Расказаць пятае цераз дзясятае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паква́піць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак.
Разм. Тое, што і паквапіцца. Ніводзін злодзей не паквапіў бы на Тодарава каня. Крапіва. [Рыгор:] — Кашы падсыпаць трэба, На кашу рыба паквапіць... Кандрусевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насмуро́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., чым і без дап.
Разм. Нарабіць смуроду. Насмуродзіць галавешкай. Насмуродзіць папяросай. □ Павітаўшыся, Антон палаяў курцоў. Гэта ж трэба было так насмуродзіць! Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недавучы́ць, ‑вучу, ‑вучыш, ‑вучыць; зак., каго-што і без дап.
Правучыць менш, чым трэба. Недавучыць вучняў да восьмага класа. // Вывучыць не поўнасцю, не да канца. Недавучыць верш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незразуме́ласць, ‑і, ж.
Уласцівасць незразумелага. Незразумеласць тэксту. □ [Тварыцкі] доўга глядзеў на абрысы хмары над лесам. «А чаму Седаса біць трэба было?» Тут усё патанула ў цемень незразумеласці. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прася́кнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак., чым.
Пранікнуцца, напоўніцца якім‑н. пачуццём, перакананнем, ідэяй. — Трэба прасякнуцца адказнасцю за даручаную вам справу і думаць аб гэтым кожную хвіліну. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прылітава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.
Тое, што і прыпаяць. У гэты ж дзень да .. [механіка] прыкаціў свой веласіпед Несцер Іпатавіч, у якім трэба было нешта прылітаваць. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
правярну́ць, ‑вярну, ‑вернеш, ‑верне; зак., што.
Разм. Спрытна і хутка ажыццявіць, зрабіць што‑н. — Нам, браце мой, трэба работку адну правярнуць, — пачаў Ярмоленка сваім грубаватым голасам. Сіўцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашпаклява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.
1. Прамазаць шпаклёўкай. Там пару дошак трэба палажыць у падлозе, пашпакляваць ды прадэзінфіцыраваць. Лобан.
2. і без дап. Шпакляваць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перагартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.
1. Загартаваць больш, чым трэба, звыш нормы; сапсаваць празмернай загартоўкай. Перагартаваць сталь.
2. Адпусціўшы гарт, загартаваць нанава. Перагартаваць крохкае лязо сякеры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)