Пры́мніца ’чатырохкантовая частка рамы ў варотах’ (ТС). Няясна. Магчыма, да пры́міца, пры́міна (гл.), што можа разглядацца як адаптаваны балтызм.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ты́льчыць ‘уціскаць, усаджваць’ (Бяльк.); сюды ж, магчыма, і ты́льчыць ‘прасці’ (Касп.). Няясна; фармальна можа быць звязана з тылькнуць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ізнасі́цца ’знасіцца, падрацца ад ужывання (пра адзежу)’ (Бяльк.). Рус. износи́ться, ст.-рус. износитися. Параўн. знасіцца, і‑ можа быць пратэтычным.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Імперыялі́зм. Крыніцай можа быць польская ці руская мова, дзе ў XIX ст. з англ. imperialism (Шанскі, 2, I, 58).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гуля́шчы, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Свабодны ад работы; незаняты. Гуляшчыя коні. Гуляшчы чалавек.
2. Які не патрабуе вялікіх намаганняў; лёгкі. Гуляшчая работа. Гуляшчы хлеб.
3. Які вядзе распуснае жыццё. Можа, .. [Анісім] думае, што .. [Алімпа] сапраўды якая гуляшчая. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дакла́дчык, ‑а, м.
Той, хто робіць даклад (у 1 знач.). Даць заключнае слова дакладчыку. □ — Наш калгас можа даць не менш як сто пяцьдзесят цэнтнераў мяса і па восемсот малака на кожныя сто гектараў, — гаварыў дакладчык. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дачыта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Скончыць чытаць што‑н.; прачытаць да якога‑н. месца, якой‑н. часткі. — Там жа, проста ў тым самым месцы сказана і другое, Міхась Пятровіч, можа вы не ўспелі дачытаць? Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вёсачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Памянш.-ласк. да вёска (у 1 знач.); невялікая вёска. Па-над Прыпяццю між лясоў, пяскоў і балот туліцца невялічкая вёсачка, хат можа так трыццаць ці сорак. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
балбатлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Празмерна гаваркі. Рокаш нібы і не слухаў, што апавядаў балбатлівы чыгуначнік. Паслядовіч. // Які не можа захоўваць тайну. Алёша ніяк пасля не мог зразумець, як у яго, чалавека не балбатлівага, вырвалася гэта. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затушы́ць, ‑тушу, ‑тушыш, ‑тушыць; зак., што.
Спыніць гарэнне чаго‑н.; патушыць, пагасіць. Затушыць папяросу. Затушыць лямпу. Затушыць пажар. // перан. Спыніць, заглушыць. — Калі я і кахаў яе, то гэта, можа, ад таго, каб затушыць нейкі боль. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)