дамаві́на, -ы, мн. -ы, -ві́н, ж.

Доўгая скрыня з дошак, у якую кладуць нябожчыка для пахавання; труна.

Д. павольна плыла на плячах жывых.

◊

Хоць у дамавіну кладзі (разм.) — пра схуднелага, хваравітага чалавека.

|| прым. дамаві́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хотя́

1. союз хоць, хаця́;

он хотя́ и согласи́лся, но не со всем ён хоць (хаця́) і згадзі́ўся, але не з усі́м;

он учи́лся хорошо́, хотя́ ча́сто боле́л ён вучы́ўся до́бра, хоць ча́ста хварэ́ў;

2. част. хоць; (при выражении опасения и пожелания) хаця́;

э́то ви́дно хотя́ бы из таки́х фа́ктов гэ́та віда́ць хоць бы з такі́х фа́ктаў;

ты хотя́ не заболе́й ты хаця́ не захварэ́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разгаве́цца, -е́юся, -е́ешся, -е́ецца; зак.

1. У веруючых: пасля посту першы раз паесці скаромнага.

2. З’есці ці выпіць чаго-н. смачнага ўпершыню пасля доўгага перапынку (разм.).

Хоць р. крыху.

|| незак. разгаўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. разгаве́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шала́ш буда́н, -на́ м., шала́ш, -ша́ м.;

◊

с ми́лым рай и в шалаше́ хоць без хле́ба пасяджу́, але́ ж на лю́бага пагляджу́; хоць у будане́ жыць, абы з каха́ным быць; хоць у адно́й лёлі (саро́чцы), абы́ па любо́ві;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ма́хала ср., уст. опаха́ло;

◊ хоць ~лам маха́й — отбо́ю (отбо́я) нет

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Абуле́б ’абы, хоць’ (Янк. I) (да абы лепш?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нічо́га².

1. прысл. Тое, што і нішто² (у 1 знач.).

Адчуваю сябе н.

2. безас., у знач. вык. Хоць бы што, не шкодзіць.

Многія стаміліся, а ён — н. 3. у знач. пабочн. сл. Неістотна, не мае значэння; абыдзецца. Н., кніга абавязкова знойдзецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адна́к.

1. злуч. супраціўны. Тое, што і але¹ (у 1 знач.).

Дажджу пакуль што няма, а. ён можа пайсці.

Хоць і многа працуе, а. не стамляецца.

2. пабочн. сл. Тым не менш, усё ж, усё-такі.

Вы, а., не забудзьце абяцанага.

Чалавек, а., не здаваўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хны, выкл.

У выразе: хоць бы хны — тое, што і хоць бы што (гл. што). А яны дык хоць бы хны — Слінай цыркаюць праз губы. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́колоть сов. вы́калаць, мног. павыко́лваць;

◊

(темно́) хоть глаз вы́коли (цёмна) хоць во́ка вы́калі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)