Вы́ступкі ’старыя боты ці валёнкі з адрэзанымі халявамі’ (Бір. Дзярж.); ’лёгкі жаночы абутак’ (Сцяшк.); ’апоркі, старыя боты ці валёнкі з адрэзанымі халявамі’ (З нар. сл.), вы́ступці ’туфлі’ (Бес.). Рус. вы́ступки, вы́ступцы ’старыя боты з адрэзанымі халявамі, вялікія і нязграбныя боты для хадзьбы па гною; від жаночых чаравікаў на абцасах; пантофлі’, укр. ви́ступці ’туфлі’. Ад іменнай або дзеяслоўнай асновы выступ‑ (гл. ступаць) з суф. ‑к‑ (Вахрас, Наим. об., 76).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спуд², -у, М -дзе, м.
У выразах:
1) пад спудам (разм.) — у патаемным месцы.
Трымаць пад спудам вялікія грошы не варта.
2) з-пад спуду — з патаемнага месца, а таксама перан.: з забыцця.
Дастаць з-пад спуду.
З-пад спуду вызваліліся старыя мары.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
выно́сны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і выносісты. На высокай гары маячаць старыя выносныя сосны. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абву́гліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Абпаліць зверху. Абвугліць канцы паляў. □ Бомбай клёны старыя абвугліла... Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нарко́м, ‑а, м.
Народны камісар. Паважна старыя вітаюць наркома, Падносяць хлеб-соль, караваі і мёд. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уро́слы, ‑ая, ‑ае.
Які ўрос. Урослыя ў снег дубы паніжэлі, адрузлі, сталі старыя і непрыязныя. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ашу́рак, ашу́ркі ’старыя, нягодныя рэчы’ (Бяльк.), рус. смал. ошурки ’рвань, анучы’, ошурок ’засохлы кусок хлеба’. Ад шураць ’кідаць, шпурляць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Карчаўе (пагардліва) ’старыя’ (Нар. сл.). Nomen соіlectivum з суфіксам -ovbje і рэгулярным націскам на апошнім складзе, да корч (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адме́рці, 1 і 2 ас. не ўжыв., адамрэ́; адмёр, -мёрла; зак.
1. Страціць жыццяздольнасць, стаць нежывым, загінуць (пра часткі якога-н. арганізма, расліны).
Клеткі тканак адмерлі.
2. перан. Перастаць існаваць, знікнуць (пра грамадскія з’явы, асаблівасці быту і пад.).
Старыя звычаі адмерлі.
|| незак. адміра́ць, -а́е.
|| наз. адміра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адме́рці сов., прям., перен. отмере́ть;
два па́расткі ~лі — два побе́га о́тмерли;
мно́гія стары́я звы́чаі ~лі — мно́гие ста́рые обы́чаи о́тмерли
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)