Старажня́ ‘рыбалоўная снасць (рагулька з шнурам)’ (маг., Помнікі гісторыі і культуры Беларусі, 1972, 4, 56), сторо́жня ‘стаўная вуда на шчупакоў’ (ТС, Нар. Гом.). Да старажыць ‘пільнаваць’, параўн. сто́рож ‘стаўная вуда на шчупакоў; нацягнуты шнурок у рыбалоўнай прыладзе, які сігналізуе аб наяўнасці злоўленай рыбы’ (ТС). Гл. стораж.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

калана́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Рад або некалькі радоў калон пад агульным перакрыццем. Палац культуры з каланадай. □ Сярод зеляніны саду відзён аднапавярховы будынак з расцягнутай каланадай. «Помнікі».

[Фр. colonnade.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цясла́, ‑ы; мн. цёслы, ‑аў; ж.

Уст. Цяслярская прылада з паўкруглым лязом для выдзёўбвання карыт, начовак і пад. У раскопе 1969 г. знойдзены абломак сякеры, цясла, свярдзёлак. «Помнікі».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэстаўры́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

1. Зрабіць (рабіць) рэстаўрацыю (у 1 знач.), аднавіць (аднаўляць) што‑н. старое, папсаванае. Рэстаўрыраваць карціну. Рэстаўрыраваць замак. □ Бачыў у Салотчы новую гасцініцу і шэдэўр старога манастыра, які якраз рэстаўрыравалі. Караткевіч. Усе архітэктурныя помнікі, у тым ліку і нядаўна выяўленыя, павінны ўвайсці ў спіс аб’ектаў, якія неабходна рэстаўрыраваць. «Помнікі».

2. Аднавіць (аднаўляць) мінулае, тое, што было адменена, што аджыло. Рэстаўрыраваць старыя парадкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падзяме́лле, ‑я, н.

Памяшканне пад зямлёй. Выйсце з падзямелля. □ У вялізным падзямеллі знойдзена месца, дзе быў пахаваны апошні кобрынскі князь. «Помнікі». У цёмных, сырых падзямеллях таміліся непакорныя. У. Калеснік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стылявы́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да стылю ​1 (у 1, 2 знач.). Стылявая дасканаласць. Стылявыя катэгорыі. □ Апублікаваныя ж у мінулым і пушчаныя ў навуковы ўжытак пераважна дзелавыя помнікі даюць толькі прыблізнае ўяўленне аб запазычаннях старабеларускай мовы, бо дзелавыя помнікі з-за сваёй тэматычнай абмежаванасці і стылявой аднастайнасці змяшчаюць параўнальна мала запазычанай лексікі. Жураўскі. У жанравых і стылявых адносінах байкі Я. Коласа маюць шмат агульнага з дакастрычніцкімі апавяданнямі з цыкла «Казкі жыцця». Казека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ванда́л, ‑а, м.

1. толькі мн. (ванда́лы, ‑аў). Старажытнагерманскае племя, якое заваявала частку Рымскай імперыі і разграбіла Рым.

2. Той, хто разбурае помнікі культуры, мастацтва; варвар. // Пра некультурнага, грубага, цёмнага чалавека.

[Лац. vandali.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тру́па, ‑ы. ж.

Калектыў артыстаў тэатра, цырка. Оперная труна. Балетная група. □ Вандруючы па гарадах і сёлах Беларусі, Буйніцкі выявіў шмат таленавітых артыстаў, спевакоў, танцораў і прыняў іх у сваю групу. «Помнікі».

[Фр. troupe.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

музе́й, ‑я, м.

Установа, якая збірае, вывучае, зберагае і выстаўляе для агляду помнікі матэрыяльнай і духоўнай культуры, а таксама прыродазнаўчыя калекцыі. Літаратурны музей Я. Купалы. Музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны. Краязнаўчы музей.

[Грэч. muséion — храм муз.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засяля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., што.

1. Незак. да засяліць.

2. Насяляць пэўную тэрыторыю. У новым каменным веку [неаліце] ледзь не ўсю тэрыторыю сучаснай заходняй Беларусі засялялі плямёны так званай нёманскай культуры. «Помнікі».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)