мезалі́т, ‑у, М ‑ліце, м.

Сярэдні каменны век, пераход ад старажытнага да новага каменнага веку.

[Ад грэч. mésos — сярэдні, прамежкавы і lithos — камень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ганьбава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; незак.

1. каго-што. Выказваць неадабрэнне ў адносінах да каго-н.

2. кім-чым. Грэбаваць.

Не ганьбуй старым ботам, пакуль новага не пашыў (прыказка).

|| зак. зганьбава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны.

|| наз. ганьбава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

з’яўле́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. з’яўляцца — з’явіцца. Прырода радасна сустракала з’яўленне новага дня. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акліматызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., каго-што.

Прыстасаваць расліну, жывёліну да новага клімату, да новых жыццёвых умоў.

[Ням. akklimatisieren.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэм’е́ра, ‑ы, ж.

Першая пастаноўка новага спектакля. Прэм’ера «Паўлінкі» адбылася ў Вільні 27 студзеня 1913 года. Ярош.

[Фр. première.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інтарэ́с, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. мн. Патрэбы, імкненні, мэты, неабходнасць у чым-н.

Эканамічныя інтарэсы дзяржавы.

2. Карысць, сэнс, выгода.

Няма ніякіх інтарэсаў ехаць туды.

3. Асаблівая ўвага, цікавасць, якія праяўляюцца да каго-, чаго-н.

Вялікі і. да ўсяго новага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Даты́чыць, датычыцца ’датычыцца’ (БРС). Запазычанне з польск. dotyczyć ’тс’. Запазычанне адносна новага часу (няма ў Булыкі, Запазыч.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кянь ’праём у сцяне’ (Сл. паўн.-зах.). Няясна. фанетыч иая структура слова сведчыць на карысць новага запазычання.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Малата́рнік, молота́рнік ’малацьбіт’ (малар., бяроз., Выг.). У выніку кантамінацыі спрадвечнага молотілнык і новага молотар (гл. малатар) ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пачуццё, -я́, мн. пачу́цці, -яў, н.

1. чаго і якое. Здольнасць усведамляць, перажываць, разумець што-н. на аснове адчуванняў, уражанняў.

П. гордасці за сваю радзіму.

П. ўласнай годнасці.

П. гумару.

П. новага.

2. Каханне, прыхільнасць да каго-н.

Вялікае п.

Бацькоўскае п. да дзяцей.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)