дзе́ці (род. дзяце́й) мн., в разн. знач. де́ти;

гэ́та яго́ дз.э́то его́ де́ти;

кні́га для дзяце́й — кни́га для дете́й;

бацькі́ і дз. — отцы́ и де́ти;

не дзяце́й хрысці́ць — (каму з кім) не дете́й крести́ть (кому с кем);

гу́шча дзяце́й не разганя́епосл. ка́шу ма́слом не испо́ртишь;

бага́таму чорт дзяце́й калы́шапосл. у бога́того чёрт дете́й кача́ет

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пажы́ва, ‑ы, ж.

1. Ежа, корм; тое, чым жывіцца арганізм. Пажыва для раслін. Пажыва для рыб. □ Прыйшла вясна. Яна адчувалася ўсюды: нават вераб’і і тыя аджылі і весела скакалі на чорных вуліцах, шукаючы сабе пажывы. Чарнышэвіч.

2. Здабыча, нажыва. Асабліва ўдала Лукаш умеў паляваць на каўбасы або сыры. Агледзеўшы пажыву, ён.. адломліваў кавалак як пад’есці і ўцякаў. Лобан.

3. перан. Тое, што дае матэрыял, служыць крыніцай для думак, размоў і пад. Духоўная пажыва. Пажыва для плётак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́мятны, ‑ая, ‑ае.

1. Які добра захаваўся ў памяці, незабыўны. З адной памятай ліпеньскай ночы.. лес для мяне стаў усім — і домам, і школай, і месцам шматлікіх дзіцячых забаў і гульняў. Сачанка. Край мой! Ты памятны мне Ранкам сваім прамяністым. Броўка.

2. Які служыць для заметак, для даведак. [Уладзік:] — А як ты яго знойдзеш? — Па памятных кніжках Мінскай губерні. Колас.

3. Які служыць для напаміну аб кім‑, чым‑н., які зроблены як памяць аб чым‑н. Памятны медаль. Памятны вымпел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панто́граф, ‑а, м.

Спец.

1. Прылада для капіравання чарцяжоў, планаў і пад. у другім, звычайна больш дробным маштабе.

2. Рухомы токапрыёмнік на даху электравоза або маторнага вагона для зняцця току з кантактнага проваду.

[Ад грэч. pan (pantos) — усё і gráphō — пішу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паро́блены, ‑ая, ‑ае.

1. Зроблены — пра ўсё, многае. Там на паляне быў пабудаваны барак для работнікаў фермы, пароблены кашары для жывёлы. Сабаленка.

2. Разм. Запэцканы, замазаны — пра ўсё, многае. Паробленыя ў гразь рукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плаўба́за, ‑ы, ж.

Марское судна, прызначанае для прыёму і перапрацоўкі рыбы і інш. прадуктаў марскога промыслу, а таксама для забеспячэння і абслугоўвання прамысловых суднаў; дапаможнае судна, якое забяспечвае базіраванне злучэнняў караблёў; плавучая база.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашыра́льнік, ‑а, м.

1. Той, хто пашырае што‑н. Пашыральнік ведаў.

2. Спец. Прыстасаванне для пашырэння, расшырэння чаго‑н. Для павышэння праходнасці трактараў па балотных глебах Інстытутам механізацыі распрацаваны пашыральнікі гусеніц трактараў. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераса́дачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які служыць для перасадкі раслін. Перасадачная машына. // Прызначаны для перасаджвання, які можна, патрэбна перасаджваць (пра расліны).

2. Які мае адносіны да перасадкі (у 2 знач.). Перасадачная станцыя. Перасадачны білет.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лекто́рый, ‑я, м.

1. Арганізацыя, якая займаецца наладжваннем публічных лекцый, а таксама памяшканне для чытання публічных лекцый.

2. Цыкл лекцый, аб’яднаных тэматычна або прызначаных для пэўнага кола слухачоў. Лекторый па сучаснай савецкай музыцы.

[Лац. lectorium.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́цат, ‑у, М ‑цаце, м.

Раствор воцатнай кіслаты — вадкасць з рэзкім кіслым смакам (ужываецца як вострая прыправа ў ежу, для кансервавання прадуктаў і інш.). Для салатаў лепш ужываць араматызаваны воцат. «Работніца і сялянка».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)