ляпі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., ле́піцца; незак.
1. Быць пластычным, прыгодным для лепкі, здольным прыляпляцца.
Пластылін добра лепіцца.
2. Цесна размяшчацца адзін каля аднаго.
Абапал вуліцы ляпіліся старэнькія хаткі.
3. Стварацца з пластычных матэрыялаў.
Скульптурныя партрэты лепяцца марудна.
4. разм. Прыставаць, вязацца, чапіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыжы́цца, -ыву́ся, -ыве́шся, -ыве́цца; -ывёмся, -ывяце́ся, -ыву́цца; -ы́ўся, -ыла́ся, -ло́ся; зак.
1. Прыстасавацца да дадзеных умоў (бытавых, кліматычных і пад.).
П. на новым месцы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прырасці, зрасціся з чым-н.
Прышчэпак добра прыжыўся.
|| незак. прыжыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
следапы́т, -а, М -пы́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Той, хто добра распазнае сляды, высочвае каго-н. па слядах.
Паляўнічы-с.
Разведчык-с.
2. Той, хто шукае сляды былых гістарычных падзей.
Юныя следапыты накіраваліся ў паход па месцах баявой славы.
|| прым. следапы́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тума́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; незак., што.
1. Засцілаць, рабіць нябачным што-н.
Дым туманіў неба.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Перашкаджаць добра бачыць або ясна разумець, успрымаць што-н.
Слёзы туманілі вочы.
Т. галаву.
|| зак. затума́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
халадо́к, -дку́, м.
1. Цяністае месца, цянёк.
Сядзець у халадку.
2. Свежае халаднаватае паветра.
Павеяла халадком.
3. Час сутак, калі ўжо спала або яшчэ не наступіла спёка.
Халадком добра касіць.
4. перан. Стрыманасць, раўнадушнасць у адносінах да каго-, чаго-н.
У голасе яго адчуваўся х.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хапану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.
1. гл. хапа́ць.
2. Добра зарабіць на чым-н. (разм.).
Хапануў грошай за бульбу.
3. Забраць што-н. у каго-н.; незаконна прысвоіць (разм.).
У яго хапанулі рукавіцы.
4. Выпіць спіртнога, напіцца (разм.).
Х. спірту.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чу́тна і чутно́.
1. безас., у знач. вык. Можна чуць.
Не ч. песень.
2. безас., у знач. вык. Ёсць звесткі (разм.).
Пра яго нічога не ч.
Ніякіх навін не ч.?
3. у знач. пабочн. сл. Кажуць, як кажуць, нібыта (разм.).
Ён, ч., добра зарабляе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
воплоще́ние увасабле́нне, -ння ср.; ажыццяўле́нне, -ння ср., ператварэ́нне, -ння ср.; (совершенство) увасабле́нне, -ння ср.;
◊
воплоще́ние добра́ увасабле́нне дабра́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
упре́ть сов., в разн. знач. упрэ́ць, увапрэ́ць;
ка́ша хорошо́ упре́ла ка́ша до́бра ўпрэ́ла;
ло́шадь упре́ла конь упрэ́ў (увапрэ́ў).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Памы́сны ’жаданы, згодны з думкамі, удалы, шчаслівы’ (ТСБМ), памы́сна ’добра, шчасліва’ (Сцяшк. Сл.), ’з намерам’ (Сл. ПЗБ). З польск. pomyślny ’удачны, шчаслівы, паспяховы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)