ка́рканне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. каркаць (у 1 знач.), а таксама гукі гэтага дзеяння. Дзесьці зверху чуваць карканне галоднага крумкача. Якімовіч. Над апусцелымі палямі з сумным карканнем лёталі чароды галодных варон. Чарнышэвіч.
2. перан. Разм. Злавеснае, нядобрае прадказанне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калаццё, ‑я, н.
Разм. Рэзкі калючы боль; колікі, колька. Каб хоць крыху падбадзёрыць жонку, Аляксей менш скардзіўся цяпер на калаццё, спрабаваў сам тупаць па хаце. Якімовіч. У мяне пачалося такое шалёнае калаццё ў жываце, што я ледзь не страціў прытомнасці. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закады́чны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі блізкі, сардэчны (пра сябра, сяброўскія адносіны). Смалярня стала на некаторы час галоўным штабам двух закадычных прыяцеляў, Лабановіча і Тукалы. Колас. [Юзік] ахвотна згаджаўся з усім, з чым былі згодны яго закадычныя сябры Васіль і Міхась. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грэ́бля, ‑і, ж.
Насціл з бярвення або галля для пераезду цераз балота, гразкае месца; гаць. Рота неўзабаве падыходзіла да балота, праз якое цягнулася грэбля. Мележ. Пачалі браты церабіць прасекі ў пушчы ды масціць грэблі. Якімовіч. // Насыпная дарога цераз нізкія балоцістыя мясціны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адранцве́лы, ‑ая, ‑ае.
Які знаходзіцца ў стане адранцвення. // Які страціў адчувальнасць; знямелы, здранцвелы, адзеравянелы. Коля тым часам прывязаў каня да маладой сасонкі, а сам пачаў тупаць па дарозе, размінаючы адранцвелыя ногі. Якімовіч. Уплёўшыся за .. [вяроўку] адранцвелымі пальцамі, Ігнась разгойдваў язык звана. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затума́ніцца, ‑ніцца; зак.
Зацягнуцца туманам, смугой, вільгаццю і пад. Сумна зашумелі бары зялёныя, затуманіліся горы высокія, захваляваліся моры шырокія. Якімовіч. // Зэцьміцца, завалачыся (пра вочы). Я ўспомніў маці, затуманіліся мае вочы, пасыпаліся слёзы. Гурскі. // перан. Страціць яснасць, выразнасць; замарачыцца. Думкі затуманіліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збе́гаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пабегчы, таропка пайсці куды‑н. з якой‑н. мэтай і вярнуцца назад. [Рыгорка] збегаў дахаты і прынёс іголку. Якімовіч. Мачыха адразу ж збегала па даёнку і, яшчэ не адвязаўшы каровы ад воза, паспрабавала яе даіць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбэ́сціць, ‑бэшчу, ‑бэсціш, ‑бэсціць; зак., каго-што.
1. Прывучыць да дрэнных звычак, маральна распусціць. — Аўдзееў іх [абібокаў, зладзеяў] разбэсціў, а яны разышліся і робяць, што хочуць, — расказвала Аня. Дуброўскі.
2. Зрабіць непаслухмяным; разбалаваць. Разбэсціць дзіця. □ — [Валодзя] разбэсціў Мішу.., дазваляе яму спісваць задачы. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разміні́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Ачысціць (ачышчаць) ад мін. — Я размініраваў адну з вуліц Валгаграда, — кажа далей Барыс. Гарбук. [Маладых людзей] хапалі і пасылалі на работу ў Германію або проста на фронт — капаць акопы, размініраваць пад абстрэлам замініраваныя ўчасткі... Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
размо́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. ‑размок, ‑ла; зак.
Набраўшы вільгаці, разбухнуць, размякнуць. У другім [двары] нічога няма, нават печышча даўно размокла. Кулакоўскі. Не было на .. [суку] і Толевай запіскі: ці то сарваў яе хто, ці проста размокла на дажджы і звалілася. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)