праду́маны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад прадумаць (у 1 знач.).

2. у знач. прым. Над якім многа думалі; абдуманы. Прадуманая сістэма выхавання. Прадуманы адказ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ленд-лі́з, ‑у, м.

Сістэма пазыкі і перадачы Злучанымі Штатамі Амерыкі ў арэнду ўзбраення, сыравіны, харчавання і інш. тавараў краінам-саюзнікам у час другой сусветнай вайны.

[Англ. lend-lease.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злічэ́нне, ‑я, н.

1. Улік, падлік. Злічэнне гадоў. □ Выпала часіна Падв[е]сці злічэнне Крыўды векавечнай, Вечнага цярпення. Купала.

2. Спосаб выражэння і абазначэння лікаў. Дзесятковая сістэма злічэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ганіёметр, ‑а, м.

1. Прыбор для вымярэння вуглоў паміж гранямі крышталяў, а таксама ў розных прызмах.

2. Прыбор (сістэма шпулек) для накіраванай радыёперадачы і накіраванага рэдыёпрыёму.

[Ад грэч. gōnia — вугал і metreō — мераю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вершасклада́нне, ‑я, н.

1. Сістэма будовы, склад вершаванай мовы. Сілабічнае вершаскладанне. □ Сваёй літаратурнай дзейнасцю Купала і Колас унеслі многа новага ў беларускае вершаскладанне.

2. Складанне вершаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навуча́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. навучаць — навучыць (у 1 знач.). // Прывіццё якіх‑н. ведаў, навыкаў. Працэс навучання. Політэхнічнае навучанне.

2. Разм. Парада павучальнага характару. — Ты можа б кінуў ужо чытаць мне свае навучанні?.. — гнеўна кінула.. [Лена] вачамі на брата і выйшла. Лынькоў. [Крысціна] цвёрда памятала матчына навучанне. Васілевіч.

•••

Вочнае навучанне — навучанне з пастаянным наведваннем заняткаў (у адрозненне ад завочнага).

Ланкастэрская сістэма навучання гл. сістэма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парасімпаты́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які разам з сімпатычным аддзелам вегетатыўнай нервовай, сістэмы ўдзельнічае ў рэгуляцыі дзейнасці ўнутраных органаў (пра нервы, нервовыя валокны і пад.). Парасімпатычнал нервовая сістэма.

[Ад грэч. para — побач і сімпатычны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўтасто́п, ‑а, м.

1. Прыстасаванне для аўтаматычнага спынення поезда пры падыходзе яго да закрытага пуцявога сігналу.

2. Сістэма арганізаванага выкарыстання турыстамі спадарожных машын для праезду часткі шляху.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ба́льны 1, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да балю. Бальныя танцы. Бальнае плацце.

ба́льны 2, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да бала ​1. Бальная сістэма ацэнкі ведаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кліва́ж, ‑у, м.

Сістэма лінейных трэшчын у горнай пародзе, якія ўзнікаюць пад уплывам ціску і надаюць гэтай пародзе здольнасць расшчапляцца на тонкія пласціны незалежна ад яе слаістасці.

[Фр. clivage — расслаенне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)