падкупі́ць, ‑куплю, ‑купіш, ‑купіць; зак., каго-што.
1. Пры дапамозе грошай, падарункаў схіліць на свой бок. Падкупіць сведак. □ [Дзед:] — А стары Чапскі, а потым і яго сыны не хацелі аддаць луг сялу, падкупілі каморнікаў, і тыя пераправілі планы. Якімовіч. Іх [камуністаў] не падкупіш і не зломіш І не завабіш іх нічым. Колас.
2. перан. Выклікаць сімпатыю да сябе. Рыбак наўперад для паказу Сам заіграў на дудцы той і падкупіў малога зразу Сваёю шчодрай дабратой. Колас. Андрэю вельмі цяжка было гаварыць, але наіўная шчырасць дзяўчыны неяк падкупіла яго. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыка́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Раскошны, багаты, пышны. Шыкарнае ўбранне. □ А колькі тых гасцініц на самую розную цану, вельмі вялікіх і шыкарных і самых скромных і даступных! Гарэцкі. — Вуліца міру.. Самая шыкарная вуліца Парыжа... Мележ. Амаль на кожнай старонцы [часопіса] — шыкарныя легкавыя аўтамабілі. Каваленка. // Які мае элегантны, фарсісты выгляд (пра людзей). Адно толькі моладзь — паненкі, панічы і маладое шыкарнае афіцэрства з’яўлялася ў значнай ступені аўтаномнай у гэтым сэнсе. Колас.
2. Надзвычай добры; вельмі прыгожы; цудоўны. Удзень ідзе .. [Алена] ў вёсачку, а адтуль варочаецца пад вечар з шыкарным букетам кветак. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
му́скул, ‑а, м.
Тое, што і мышца. Яворскі ўнутрана здрыгануўся, але ніводзін мускул на твары не выдаў яго хвалявання. Колас. Дзесяткі рук па камандзе напружылі мускулы, — зруб узняўся і, пагойдваючыся, паплыў цераз двор на новы падмурак. Брыль.
[Лац. musculus — мышца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палажы́цца, ‑лажуся, ‑ложышся, ‑ложыцца; зак.
Даверыцца каму‑н., быць надзейным у адносінах да каго‑н. — На .. [селяніна] можна палажыцца, як на каменную сцяну. Колас. [Лукаш:] — А Хведзька калі трошкі і недабраў у вучоба, затое на яго можна палажыцца. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паслібізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., што і без дап.
Разм. Слібізаваць некаторы час. — Склады чытаць ты пойдзеш скора, Абы каб літары нам знаць, А на склады ўжо — напляваць. Паслібізуеш і нічога — Не трэба розуму тут многа. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бра́це,
Разм. Ласкавы зварот да мужчыны, хлопчыка. [Лабановіч:] — Дык што, браце Янка: узрадуемся і ўзвяселімся. Няхай адступіцца ад нас ліха, а добра пачатае няхай дабром і скончыцца. Колас. У шпіталь едзем, — сказаў.. [Грыцко] спакойным голасам, — у шпіталь, браце. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ігла́, ‑ы́; мн. і́глы (з ліч. 2, 3, 4 іглы́), і́глаў; ж.
1. Тое, што і іголка (у 1–5 знач.). А зараз .. [дарожкі] анямелі, Прысыпаны ігламі хвой. Колас.
2. чаго або якая. Пра шпіль будынка. Адміралцейская ігла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зало́жнік, ‑а, м.
Асоба, гвалтоўна затрыманая кім‑н. з мэтай прымусіць выканаць якія‑н. абавязацельствы або патрабаванні той дзяржавай, арганізацыяй, да якой належыць гэта асоба. — Майго сына .. заарыштавалі як заложніка, каб я сам да іх прыйшоў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарні́ла, ‑а, н.
1. Уст. Тое, што і горан (у 1 знач.).
2. Тое, што і горан (у 2 знач.). Бальшавіцкая партыя прайшла праз гарніла першай рускай рэвалюцыі. «ЛіМ». Праз гарніла мук здабыта Наша доля, воля. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ажані́цца, ажанюся, ажэнішся, ажаніцца; заг. ажаніся; зак.
Уступіць у шлюб (пра мужчыну). Іван толькі зімою ажаніўся з .. [Матронаю], і жылі яны надта згодна. Колас. Калі любіш — ажаніся, а не любіш — адкасніся. Прымаўка.
•••
З зямлёю (сырою) ажаніцца — загінуць, памерці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)