приказа́ть сов.
1. (отдать приказ) загада́ць; (распорядиться) распарадзі́цца;
команди́р приказа́л вы́ступить с рассве́том камандзі́р загада́ў вы́ступіць на світа́нні;
2. уст. (завещать) адда́ць (перада́ць) у спа́дчыну; завяшча́ць;
◊
приказа́л до́лго жить уст. наказа́ў до́ўга жыць;
что прика́жете? уст. што загада́еце?;
как прика́жете уст. як загада́еце (як ска́жаце, як хо́чаце);
как прика́жете вас понима́ть? як загада́еце (як дазво́ліце, як трэ́ба) вас разуме́ць?;
что прика́жешь де́лать, е́сли…? што ты бу́дзеш рабі́ць, калі́…?
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
іго́лка ж., в разн. знач. игла́; иго́лка;
шыць ~кай — шить игло́й (иго́лкой);
машы́нная і. — маши́нная игла́ (иго́лка);
хірургі́чная і. — хирурги́ческая игла́ (иго́лка);
~кі лёду — и́глы льда;
◊ як на ~ках (сядзе́ць) — как на иго́лках (сиде́ть);
хоць ~кі збіра́й — хоть иго́лки собира́й;
як і. ў сто́зе се́на (зні́кнуць, згубі́цца) — как иго́лка в стогу́ се́на (исче́знугь, затеря́ться);
куды́ і., туды́ і ні́тка — посл. куда́ иго́лка, туда́ и ни́тка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уби́тый
1. (умерщвлённый) забі́ты, мног. пазабіва́ны;
2. перен. (уничтоженный) зні́шчаны;
3. перен. (глубоко огорчённый чем-л., приведённый в отчаяние) прыбі́ты, прыгне́чаны, прыве́дзены ў ро́спач; (ошеломлённый) ашало́млены;
4. перен. (потраченный на что-л.), разг. патра́чаны; (издержанный — ещё) расхо́даваны, вы́даткаваны; (о времени) змарнава́ны;
5. (уплотнённый, утрамбованный) разг. убі́ты, утрамбава́ны;
6. (покрытый) карт., разг. пабі́ты;
7. (выражающий огорчение, отчаяние, подавленность) прыгне́чаны, прыбі́ты, су́мны;
уби́тый вид прыгне́чаны (су́мны) вы́гляд;
8. сущ. забі́ты, -тага м.;
у проти́вника большо́е коли́чество уби́тых у праці́ўніка вялі́кая ко́лькасць забі́тых;
◊
спит как уби́тый спіць як забі́ты;
молчи́т как уби́тый маўчы́ць як забі́ты;
хо́дит как уби́тый хо́дзіць прыгне́чаны (прыбі́ты, су́мны);
уби́тый го́рем прыгне́чаны (прыбі́ты) го́рам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
доса́дно нареч., безл., в знач. сказ. пры́кра, непрые́мна, злосць;
мне (ему́, им) доса́дно мне (яму́, ім) пры́кра, мне (яму́, ім) злосць, мне (яму́, ім) непрые́мна; см. доса́да;
как доса́дно! як шкада́!, як пры́кра!;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пя́тый пя́ты;
◊
пя́тое колесо́ в теле́ге пя́тае ко́ла ў во́зе;
с пя́того на деся́тое (пя́тое че́рез деся́тое) пя́тае це́раз дзяся́тае;
ну́жен (нужна́, нужно́) как соба́ке пя́тая нога́ патрэ́бен (патрэ́бна) як саба́ку пя́тая нага́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стрела́ в разн. знач. страла́, -лы́ ж.;
стрела́ подъёма сво́да архит. страла́ пад’ёму скляпе́ння;
стрела́ проги́ба техн. страла́ прагі́бу;
стрела́ экскава́тора страла́ экскава́тара;
прямо́й как стрела́ ро́ўны як страла́;
◊
промча́ться стрело́й прамча́цца страло́й.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гэ́тулькі разг.
1. нареч. сто́лько;
вам не́льга г. чыта́ць — вам нельзя́ сто́лько чита́ть;
2. мест. указ. сто́лько;
г. людзе́й сышло́ся, як ніко́лі! — сто́лько люде́й сошло́сь, как никогда́!;
г. напіса́ць! — сто́лько написа́ть!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абу́х, -ха́ м.
1. о́бу́х;
2. бран. дура́к;
◊ як ~хо́м па галаве́ — как о́бухо́м по голове́;
падве́сці пад а. — подвести́ под о́бу́х;
пу́гай ~ха́ не пераб’е́ш — посл. пле́тью о́буха́ не перешибёшь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нябе́сны в разн. знач. небе́сный;
~ная вышыня́ — небе́сная высота́;
н. ко́лер — небе́сный цвет;
○ н. эква́тар — небе́сный эква́тор;
◊ ца́рства ~нае — ца́рство небе́сное;
ма́нна ~ная — ма́нна небе́сная;
як пту́шка ~ная — как пти́ца небе́сная
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
буракі́, -ко́ў мн. (ед. бура́к) м.
1. свёкла ж.;
2. собир. свёкла;
пало́ць б. — поло́ть свёклу;
3. ед. нет борщ;
○ цукро́выя б. — са́харная свёкла; свеклови́ца;
◊ чырво́ны як бура́к — кра́сный как рак
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)