крывапі́вец, ‑піўца, м.

Пагард. Пра чалавека, які жорстка прыгнятае, эксплуатуе каго‑н. Як толькі магла не любіць душа, сэрца, усё пачуццё чалавека-крывапіўца, — так адносілася Ганна да паноў. Нікановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ку́пісты ’шыракаплечы’ (Сцяшк. Сл.), ’прысадзісты (пра чалавека)’ (Янк. III). Да купа1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дуб, -а і -у, мн. дубы́, -о́ў, м.

1. -а. Буйное лісцевае дрэва сямейства букавых з цвёрдай драўнінай і пладамі-жалудамі.

Д. галлё распусціў.

2. -у, толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.

Бочка з дубу.

3. -а, перан. Пра высокага, моцнага чалавека або пра неразумнага чалавека (разм.).

|| памянш.ласк. дубо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м. (да 1 знач.) і дубо́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м. (да 1 знач.).

|| прым. дубо́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нутро́, -а́, н.

1. Унутраныя органы чалавека або жывёлы; вантробы.

Усё н. баліць.

2. Унутраная частка чаго-н.

Н. печы.

3. перан. Унутраная сутнасць каго-н.

Мяшчанскае н.

Усё гэта я нутром адчуваю.

Заглянуць у нутро каму, каго (разм.) — адгадаць чые-н. думкі, пачуцці.

Пераесці нутро каму (разм., неадабр.) — моцна надакучыць, стаць невыносным для каго-н.

|| прым. нутраны́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).

Нутраное сала.

Н. свет чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уні́клівы

1. укло́нчивый;

у. адка́з — укло́нчивый отве́т;

2. пытли́вый; внима́тельный;

~вая ду́мка чалаве́ка — пытли́вая мысль челове́ка;

у. по́зірк — пытли́вый (внима́тельный) взгляд

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дзіра́вы, -ая, -ае.

Прадраны, з дзіркамі.

Дзіравая кішэня.

Дзіравая лодка.

Дзіравая барада (разм., жарт.) — пра таго, хто абліваецца стравай у час яды.

Дзіравая галава (жарт.) — пра чалавека з дрэннай памяццю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жадзён, -дна́, -дно́, мн. -дны́, чаму (разм.).

Які церпіць нястачу ў самым неабходным; ахвочы да чаго-н.

Ён ж. скарынцы хлеба.

Жадзён на вока (разм., неадабр.) — пра зайздроснага, сквапнага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мя́каць, -і, ж.

1. Мяккая частка цела жывёлы або чалавека.

2. Мяса без касцей.

Аддзяляць м. ад касцей.

3. Мяккая частка пладоў, ягад, клубняў.

М. яблыка.

|| прым. мя́катны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жы́лісты, -ая, -ае.

1. З выпнутымі жыламі, вялікай колькасцю сухажылля.

Жылістае мяса.

2. Мускулісты, сухарлявы (пра чалавека, часткі яго цела).

Жылістыя рукі.

3. Дужы, вынослівы (разм.).

|| наз. жы́лістасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заспако́іць, -о́ю, -о́іш, -о́іць; -о́ены; зак.

1. каго-што. Зрабіць спакойным, супакоіць.

З. расхваляванага чалавека.

2. што. Суняць, зменшыць.

З. боль.

|| незак. заспако́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заспакае́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)