плыву́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца на вадзе, размешчаны на вадзе; які плавае. Плывучы мост.
2. Здольны трымацца на паверхні вады, плаваць. Плывучыя матэрыялы. □ [Ласіха] смачна жуе вялікія плывучыя лісты лілеі. Брыль.
3. Які лёгка размываецца, перамяшчаецца дзякуючы вялікай колькасці вады ў ім (аб грунце). Плывучая гліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вадазбо́р, ‑у, м.
1. Збіранне, накапленне вады.
2. Плошча, з якой рака збірае ваду; басейн. Вадазбор ракі Прыпяці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аўтапаі́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Спецыяльнае прыстасаванне для паення жывёлы з аўтаматычнай падачай вады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гідраэнерге́тыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
Галіна энергетыкі, звязаная з выкарыстаннем энергіі вады для выпрацоўкі электраэнергіі на гідраэлектрастанцыях.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́дкалатка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Заправа з мукі і вады для некаторых відаў стравы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спо́дам, прысл.
Понізу, каля самай паверхні (зямлі, вады). Сподам сцелецца ягаднік — яркія пацеркі суніц і сіваватыя .. чарніцы. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стэ́ндэр, ‑а, м.
Металічная палонка, прыладжаная на падземны водаправодны кран, якая служыць для перадачы вады ў пажарны рукаў.
[Англ. stander.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэ́льсій, ‑я, м.
Тэрмометр са стоградуснай шкалой ад пункта раставання лёду да пункта кіпення вады. 40° па Цэльсію.
[Ад імені вынаходніка, шведскага фізіка 18 ст.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпіга́т, ‑а, М ‑гаце, м.
Спец. Адтуліна ў фальшборце або на палубе судна для выдалення за борт вады.
[Гал. spiegat або spuigat.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ На́жма ’крынічнае месца на схіле ўзгорка, дзе заўсёды сочыцца вада; гразкае месца’, ’вялікая колькасць вады пад снегам або пад лёдам у час адлігі’, ’прыліў вады ў рэчку, напор вады на плаціну’ (Яшк.), рус. нажим ’топкае месца пад гарою, дзе збіраецца вада з крыніц’, ’нізкае забалочанае месца’, нажбм ’тс’. Варбат параўноўвае з чэш. па žmach ’хоць выціскай’, мараўск. nažit uodu ’набракнуць, набрацца вільгаці (пра грыбы, адзенне, зямлю)’ (ОЛА, 1981, 277–279). Да *žętiy *žьmęy гл. жаць, жмаць ’ціснуць’, параўн. іншыя назоўнікі з такім жа значэннем: націск, націскі, напор і пад. (Яшк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)