рабры́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм.
1. Памянш.-ласк. да рабрына.
2. Мяса грудной часткі тушы з рэбернымі касцямі. Свіная рабрынка. Капуста з рабрынкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распада́цца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да распасціся.
2. Падзяляцца на састаўныя часткі; складацца з асобных частак. Сюжэт апавядання распадаецца на тры, арганічна звязаныя паміж сабою сюжэтныя лініі. Майхровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распілава́ць, ‑лую, ‑луеш, ‑луе; зак., што.
Разрэзаць пілой на часткі. Распілаваць бервяно. □ Пакуль звалілі [сасну] з пня, пакуль ачысцілі ад сукоў ды распілавалі на калоды, дык зусім звечарэла. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расшкумата́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Разадраць, разарваць на дробныя часткі. Расшкуматаць кніжку. □ Узнялася такая калатня, што .. [жанчына] адскочыла ўбок, апасаючыся, каб раз’юшаны натоўп не расшкуматаў яе. Губарэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салідо́л, ‑у, м.
Гатунак густога рэчыва, якое выкарыстоўваецца для змазвання хадавой часткі транспартных машын. Ад свежых сасновых дошак патыхала смалою і салідолам ці нейкім іншым машынным маслам. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спадцішка́, прысл.
Скрытна, ціха, непрыкметна. Маці ўхадзілася, палезла на печ, прылегла на ўскраі і спадцішка пазірала за дачкой. Пальчэўскі. Спадцішка шкодзіць Лемяшэвічу загадчык навучальнай часткі школы Арэшкін. Кучар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кро́іць, кро́ю, кро́іш, кро́іць; кро́ены; незак., што.
1. Разразаць (матэрыю, футра і пад.) на кавалкі пэўнай велічыні, выразаць па мерцы часткі чаго-н.
К. сукно.
К. сукенку.
2. Адразаць часткі ад цэлага або разразаць на кавалкі чым-н. вострым.
К. хлеб.
К. лыка.
3. перан. Прыносіць каму-н. душэўны боль (разм.).
К. сэрца.
|| зак. вы́краіць, -краю, -краіш, -краіць; -краены (да 1 знач.) і скро́іць, скро́ю, скро́іш, скро́іць; скро́ены (да 1 знач.).
|| наз. кро́йка, -і, ДМ кро́йцы, ж. (да 1 і 2 знач.) і крой, -ю, м. (да 1 і 2 знач.).
Курсы кройкі і шыцця адзення.
|| прым. кро́ільны, -ая, -ае (спец.).
К. стол.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Плу́танка ’дулька, пакулле — пыл і дробныя часткі валакна пры трапанні’ (ЛА, 4). Ад ’туманы ’блытаны’ < апутаць ’блытаць, камячыць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дэмаго́гія, -і, ж.
1. Заснаванае на наўмысным скажэнні фактаў і падмане ўздзеянне на пачуцці, інстынкты маласвядомай часткі мас з разлікам на дасягненне сваіх мэт.
Прапагандысцкая д.
2. Разважанні або патрабаванні, заснаваныя на груба аднабаковым асэнсаванні і вытлумачэнні чаго-н.
Яго выступленне на сходзе — адна д.
|| прым. дэмагагі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зацячы́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -цячэ́; зацёк, -цякла́, -ло́; зак.
1. Пра што-н. вадкае, цякучае: трапіць, заліцца куды-н.
Вада зацякла за каўнер.
2. Намокнуць, праняцца чым-н. вадкім.
Столь зацякла.
3. Апухнуць, ацячы.
Вока зацякло.
4. Пра часткі цела: анямець.
Ногі зацяклі.
|| незак. зацяка́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)