Парна́с, -а, м.
1. (з вялікай літары). Гара ў Грэцыі, на якой, паводле павер’яў старажытных грэкаў, жылі Апалон і музы.
2. перан. Сімвалічнае абазначэнне свету паэзіі і паэтаў.
Узыходзіць на Парнас.
|| прым. парна́скі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́сыпацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -плецца; зак.
1. Сыплючыся, вываліцца.
Бульба высыпалася з мяшка.
2. З’явіцца на паверхні ў вялікай колькасці (пра атмасферныя ападкі, сып).
Раніцай высыпаўся іней.
Адзёр высыпаўся.
|| незак. высыпа́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ле́тапіс, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Пагадовы запіс гістарычных падзей сучаснікам; кніга з такімі запісамі.
Л.
Аўрамкі.
2. перан. Тое, што і гісторыя (у 4 знач.).
Л.
Вялікай Айчыннай вайны.
|| прым. летапі́сны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
навырабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак., чаго.
1. Зрабіць, вырабіць што-н. у вялікай колькасці.
Н. цацак.
2. Апрацаваць дубленнем многа чаго-н.
Н. шкур.
3. Насваволіць, нагарэзнічаць (разм.).
Чаго толькі не навыраблялі дзеці ў хаце.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бай², Ба́я і ба́ю, мн. ба́і, ба́яў, м. (разм.).
1. (з вялікай літары) Ба́я. Міфічная істота дзіцячага фальклору, якая расказвае байкі, казкі.
Ішоў Б. па сцяне.
2. ба́ю. Гаворка.
Вось бачыце, не слухалі майго баю.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уніза́ць, -іжу́, -іжаш, -іжа; -ізаны; зак., што.
Нанізваючы, навешваючы, пакрыць паверхню чаго-н. вялікай колькасцю якіх-н. прадметаў.
У. ёлку цацкамі.
Ляшчына ўнізана гронкамі арэхаў (перан.). Пальцы, унізаныя пярсцёнкамі (перан.).
|| незак. уні́зваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шу́нуць, -ну, -неш, -не; шунь; зак.
1. Раптам паліцца, хлынуць, уварвацца ў што-н.
Шунула вада.
У пакой шунула свежае паветра.
2. перан. Пайсці масай (пра людзей); паступіць у вялікай колькасці.
Натоўп шунуў.
Заказы шунулі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напрыво́дзіць, ‑воджу, ‑водзіш, ‑водзіць; зак.
1. каго. Прывесці, даставіць у вялікай колькасці. Напрыводзіць гасцей.
2. чаго. Прывесці, паведаміць для падмацавання свайго меркавання значную колькасць чаго‑н. Напрыводзіць прыкладаў. Напрыводзіць цытат.
3. каго. Разм. Нарадзіць у вялікай колькасці (пра жывёл).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глыбі́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца на вялікай глыбіні (у 2 знач.). Глыбінныя рыбы. // Які дзейнічае на вялікай глыбіні. Глыбінная бомба. // Які праводзіцца на вялікай глыбіні. Глыбінная лоўля.
2. Які знаходзіцца ў глыбіні краіны, вобласці і пад. Вёска была глыбіннай — за цэлых сорак кіламетраў ад чыгункі. Навуменка.
3. Які выражае сутнасць, унутраны змест чаго‑н.; істотна важны. Раскрыць глыбінныя працэсы ў літаратуры. // Скрыты, патаемны. Глыбінныя жаданні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панасяда́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.
1. пераважна безас. Насесці ў вялікай колькасці. У аўтобус панасядала людзей.
2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Асесці на ўсім, многім або на чым‑н. у вялікай колькасці. На мэблі панасядала пылу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)