атаві́зм, -у, м.

Праяўленне ў чалавека, жывёл і раслін прыкмет, што былі ўласцівы іх адцаленым продкам (звычайна пра з’явы выраджэння, ненармальнасці).

|| прым. атавісты́чны, -ая, -ае.

Атавістычныя праяўленні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абу́за, -ы, ж.

1. Непрыемны абавязак, лішні клопат, турбота.

Узваліць абузу на чалавека.

2. Той (тое), хто (што) абцяжарвае каго-, што-н.

Лішнія рэчы — а. ў дарозе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

інквізі́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Суддзя або член інквізіцыйнага суда.

2. перан. Пра жорсткага чалавека-мучыцеля.

|| прым. інквізі́тарскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

Інквізітарскія метады.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карака́ціца, -ы, мн. -ы, -ціц, ж.

1. Марскі малюск з групы галаваногіх, які пры небяспецы выпускае фарбавальнае рэчыва.

2. перан. Пра няўклюднага чалавека з кароткімі нагамі (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крамя́ны, -ая, -ае.

1. Пругкі, цвёрды, сакавіты.

К. качан капусты.

2. Поўны сілы і здароўя (пра чалавека).

3. перан. Свежы, ядраны.

Крамянае надвор’е.

|| наз. крамя́насць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

страваво́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Частка стрававальнага тракта чалавека або жывёліны ў выглядзе трубкі, якая злучае поласць рота са страўнікам.

|| прым. страваво́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

усце́шыць, -шу, -шыш, -шыць; зак., каго (што).

Выклікаць у каго-н. пачуццё задаволенасці, радасці; супакоіць.

Навіна ўсцешыла чалавека.

У. брата добрым словам.

|| незак. усце́шваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фігля́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Фокуснік, акрабат (уст.).

2. перан. Пра чалавека, які імкнецца прыцягнуць да сябе ўвагу крыўляннем, жартамі (разм.).

|| прым. фігля́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хадзя́чы, -ая, -ае.

1. Які можа хадзіць на ўласных нагах.

Х. хворы.

2. Шырокавядомы, шырокаўжывальны.

Х. выраз.

Хадзячая энцыклапедыя — пра адукаванага чалавека, які валодае самымі разнастайнымі ведамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хо́рда², -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, хорд і -аў, ж. (спец.).

Спінная струна: першасная шкілетная вось у некаторых жывёл і зародка чалавека.

|| прым. хо́рдавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)