няўдзя́чны, -ая, -ае.

1. Які не праяўляе ўдзячнасці за зробленыя паслугі.

Нельга быць няўдзячным.

2. Які не апраўдвае патрачаных намаганняў, надзей.

Няўдзячная работа.

|| наз. няўдзя́чнасць, -і, ж.

◊

Чорная няўдзячнасць — зло замест удзячнасці за зробленыя паслугі, дабро.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Горд ’чорная каліна’. Гл. гарда́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дзі́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, дзід, ж.

1. Старадаўняя колючая зброя ў выглядзе доўгага дрэўка з вострым металічным наканечнікам; піка.

2. перан. Пра што-н. высокае, вастраверхае.

Далёка за полем узвышалася ў неба чорная дзіда касцёла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асфа́льт, -у, М -льце, м.

1. Чорная смалістая маса для пакрыцця дарог, вуліц, тратуараў і пад., утвораная ў выніку акіслення нафты і выпарэння яе лёгкіх фракцый.

2. Дарога, пакрытая такой масай.

Выехалі на а.

|| прым. асфа́льтавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ма́нтыя, -і, мн. -і, -тый, ж.

1. Доўгая шырокая адзежына ў выглядзе плашча.

Чорная м.

2. Складка скуры ў некаторых беспазваночных жывёл, якая звычайна ўтрымлівае жабры (спец.).

3. Унутраная сфера Зямлі, якая знаходзіцца паміж зямной карой і ядром (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крумка́ч, ‑а, м.

Вялікая чорная птушка сямейства крумкачовых, якая жывіцца пераважна падлай; груган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́фе м. ка́ва, -вы ж., ко́фе нескл., м.;

чёрный ко́фе, чёрное ко́фе чо́рная ка́ва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ма́гія ж., прям., перен. ма́гия;

○ бе́лая м. — бе́лая ма́гия;

чо́рная м. — чёрная ма́гия

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кня́жы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і княжацкі. [З узгорка] відаць .. чорная вежа сярэдневяковага княжага замка. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ма́гія, -і, ж.

Сукупнасць дзеянняў і слоў здольных рабіць уплыў на прыроду, людзей з дапамогай звышнатуральных сіл.

○

Белая магія — паводле сярэдневяковых уяўленняў: чараўніцтва пры дапамозе Боскіх сіл.

Чорная магія — паводле сярэдневяковых уяўленняў: чараўніцтва, якое тлумачыцца ўдзелам і дапамогай пякельных сіл.

|| прым. магі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)