ілюзіяні́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Эстрадна-цыркавы артыст, які паказвае складаныя фокусы, часта з прымяненнем спецыяльнай апаратуры.

|| ж. ілюзіяні́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. ілюзіяні́сцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мнематэ́хніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

1. Тое, што і мнемоніка.

2. Эстрадна-цыркавы жанр — адгадванне назвы прадметаў пры дапамозе адпаведнага шыфра.

[Ад грэч. mnēmē — памяць і téchnē — майстэрства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жанглёр, ‑а, м.

Цыркавы артыст, які спрытна падкідвае і ловіць адначасова некалькі прадметаў. Схапіўшы дзве ладныя цагліны, .. [Сяргей] пачаў падкідваць іх, нібы цыркавы жанглёр. Шыцік. // перан. Пра таго, хто спрытна, але адвольна абыходзіцца з фактамі, словамі і пад. — Ты, калега, убачыў за адозвай гуртка славянафілаў толькі апаганьванне чыстых парываў рускай народнай душы, а трэба бачыць спрытнага штукара-жанглёра, які пачынае гуляць з такімі рэчамі, як народ, нацыя, вайна. Галавач.

[Фр. jongleur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кло́ун, ‑а, м.

Цыркавы артыст-комік. Выступленні вядомага клоуна. // перан. Пра чалавека, які ў кампаніі разыгрывае ролю камедыянта. Адчуваючы сябе ў пакоі неяк збоку, Кучынскі сказаў: — Ведаеце, хто вы? Клоуны! Карпюк.

[Англ. clown.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ілюзі́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ілюзіі.

•••

Ілюзійнае мастацтва — эстрадна-цыркавы жанр, які заключаецца ў паказе нумароў, заснаваных на падмане зроку або на ўменні артыста своечасова адцягнуць ад чаго‑н. увагу гледачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ілюзіяні́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Паслядоўнік ілюзіянізму (у 1 знач.).

2. Цыркавы і эстрадны артыст, які валодае майстэрствам ілюзіянізму (у 2 знач.); фокуснік. Дакладна і без напружання выступаў з запаленымі цыгарамі ілюзіяніст. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эквілібры́ст, ‑а, М ‑спе, м.

Цыркавы артыст, які займаецца эквілібрыстыкай. Найбольшым поспехам у праграме нямецкіх артыстаў карысталася дасканалае віртуознае майстэрства таленавітага эквілібрыста Марко. «Беларусь». // перан. Чалавек, які праяўляе незвычайную спрытнасць, выкрутлівасць у паводзінах, спрэчках.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маніпуля́тар, ‑а, м.

1. Чалавек, які робіць розныя маніпуляцыі. // Цыркавы артыст-фокуспік.

2. Спец. Тэлеграфны ключ або прыстасаванне для перадачы тэлеграфных сігналаў.

3. Спец. Прыстасаванне для рэгуліроўкі складаных вытворчых працэсаў (выкарыстоўваецца на пультах кіравання, у дыспетчарскіх і г. д.).

[Фр. manipulateur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маніпуля́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Цыркавы артыст, які робіць розныя фокусы з дапамогай лоўкасці рук; фокуснік.

2. Чалавек, які займаецца падробкай, рознымі махінацыямі (неадабр.).

3. Назва некаторых прыстасаванняў для выканання складаных рухаў, дзеянняў, падобных на дзеянні рук (спец.).

|| прым. маніпуля́тарскі, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.) і маніпуля́тарны, -ая, -ае (да 3 знач.).

Маніпулятарскі прыём.

Маніпулятарская махінацыя.

Канструкцыя маніпулятарнага тыпу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арты́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Той, хто займаецца публічным выкананнем твораў мастацтва (акцёр, спявак, музыкант і г. д.). Оперны артыст. Артыст эстрады. Цыркавы артыст. Народны артыст рэспублікі.

2. перан. Разм. Той, хто валодае вялікім майстэрства ў якой‑н. галіне, таленавіта робіць што‑н. Артыст сваёй справы.

[Фр. artiste.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)