трыццаці...

Першая састаўная частка складаных слоў; абазначае: 1) які мае трыццаць адзінак таго, што паказана ў другой частцы, напрыклад: трыццацівугольны, трыццацігранны; 2) які складаецца з трыццаці адзінак або мерай у трыццаць якіх‑н. адзінак, напрыклад: трыццацігадовы, трыццаціпавярховы, трыццацітонны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трыццацігра́дусны, ‑ая, ‑ае.

Тэмпературай, мацункам і пад. у трыццаць градусаў. Трыццаціградусны мароз. Трыццаціградуснае віно.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трыццацігадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца трыццаць год. Трыццацігадовая дружба.

2. Узростам у трыццаць год. Піліп — трыццацігадовы мужчына, чорнабароды асілак — меў ужо ладную сям’ю: жонку і чацвёра дзяцей. Чарнышэвіч.

3. Які мае адносіны да трыццацігоддзя (у 2 знач.). Трыццацігадовы юбілей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вінава́ты, -ая, -ае; -ва́т, -а.

1. Які правініўся ў чым-н., зрабіў злачынства.

Прызнаць вінаватым.

В. ў крадзяжы.

Я вінавата перад вамі.

2. поўн. ф. Які выяўляе ўсведамленне сваёй віны.

В. голас.

Вінавата (прысл.) паглядзець.

3. Які вінен каму-н., мае доўг.

Я яму в. трыццаць рублёў.

|| наз. вінава́тасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трыцца́ты, ‑ая, ‑ае.

Ліч. парадк. да трыццаць. Трыццаты дзень. Трыццатыя гады (ад 30 да 40 года кожнага стагоддзя).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заўдаве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Стаць удавой, удаўцом; аўдавець. [Нахаме] было тады, калі яна заўдавела, гадоў пад трыццаць пяць. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трыццацірублёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.

Разм. Грашовы знак вартасцю ў трыццаць рублёў, які выйшаў з ужытку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абначава́ць, ‑чую, ‑чуеш, ‑чуе; зак.

Разм. Тое, што і заначаваць. Адышлі яны [Павэлак з бацькам] ад Пскова кіламетраў з трыццаць і ў сяле Іванаўскім абначавалі. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шляхту́н, ‑а, м.

Разм. пагард. Шляхціц. Не паспеў Абрам распачаць гутарку з Сцяпанам, як у майстэрню з разбегу ўляцеў нейкі шляхтун, год за трыццаць. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адско́чыцца, ‑скочуся, ‑скочышся, ‑скочыцца; зак.

Тое, што і адскочыць (у 1, 2 знач.). Уладзік адскочыўся ўжо за крокаў трыццаць, трасе на старога кулаком і крычыць. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)