увеща́ть несов.
1. (уговаривать) угаво́рваць; (убеждать) перако́нваць; (советовать) ра́іць, ра́дзіць;
2. (наставлять) навуча́ць, павуча́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ву́родзіць ’нарадзіць (дзіця)’ (КСТ). Гл. радзіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ На́радзень ’зародак (у яйцы)’ (Шпіл.). Ад нарадзіць, гл. радзіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыро́духа ’прыгожая жанчына’ (пін., Жыв. сл.). Да род, прырадзі́ць, гл. радзі́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
напладзі́ць, ‑пладжу, ‑плодзіш, ‑плодзіць; зак.
Разм.
1. каго. Радзіць у вялікай колькасці. Напладзіць дзяцей. // Стварыць умовы для з’яўлення на свет каго‑н. у вялікай колькасці. Напладзіць прусакоў.
2. перан.; каго-чаго. Развесці ў вялікай колькасці. Напладзіць аддзелаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разрадзі́ць, -раджу́, -ра́дзіш, -ра́дзіць; -ра́джаны; зак., што.
1. Выняць зарад (з агнястрэльнай зброі).
Р. гранату.
2. Пазбавіць электрычнага зараду.
Р. акумулятар.
3. перан. Ліквідаваць напружанасць, аслабіць сілу праяўлення чаго-н.
Р. атмасферу ў сям’і.
|| незак. разраджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. разра́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж. і разра́д, -у, М -дзе, м. (да 1 знач.).
|| прым. разра́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Ро́джаны ’народжаны’ (Янк. 2, Жд. 3, Мат. Гом.) — з прасл. дзеепрыметніка *ordjenъ, які з *orditi > радзі́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раі́ць ’радзіць’ (ТСБМ; даўг., паст., Сл. ПЗБ; Бяльк.), ра́іцца ’радзіцца, прасіць парады’ (ТСБМ), ра́інне ’парада’ (Нас., Бяльк.). Аднакарэннае да ра́дзіць (гл.). I на месцы д, т з’яўляецца тыповай фанетычнай асаблівасцю беларускіх і польскіх гаворак, параўн. бел. дыял. айце́ц (рус. оте́ц), во́йчым (рус. о́тчим). Першапачаткова, відаць, у вытворным ст.-бел. радца > райца ’член рады’ (Ст.-бел. лексікон).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)