аблі́пнуць, -ну, -неш, -не; -лі́п, -пла; -ні́; зак.
1. Пакрыцца з усіх бакоў чым-н. ліпкім.
Калёсы абліплі глінай.
2. Шчыльна прыстаць, прыліпнуць на чым-н.
Пад дажджом сукенка абліпла на целе.
|| незак. абліпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наста́ць, -та́ну, -та́неш, -та́не; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра час, стан: пачацца, надысці.
Настаў час касьбы.
2. Прыстаць да каго-н. з патрабаваннямі, просьбамі і пад. (разм.).
Так настаў, што я адмовіць не мог.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пры́мы, ‑аў; адз. няма.
Пасяленне, пражыванне мужчыны пасля жаніцьбы ў сям’і жонкі; прымацтва. Маці кажа, што трэба сыну ісці куды-небудзь у прымы, да багатай дзеўкі, а бацька пярэчыць: «Прымачы хлеб сабачы»... Пестрак. Прымы .. [Лапінкі] нясытыя: морг поля і хата на курынай ножцы. Брыль.
•••
Прыстаць (пайсці) у прымы гл. прыстаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прытарнава́ць ’прыгнаць да берага (пра плыт)’; ’дастасаваць, дапасаваць’ (Др.-Падб.; лід., Сл. ПЗБ), прытарнава́цца ’прыпыніцца, прыстаць’ (ТСБМ), ’прыстаць да берага’ (лід., Сл. ПЗБ), перан. прытарнава́цца ’прыстасавацца’ (Гарэц.; валож., Стан.). Да тарнава́ць, тарнава́цца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыгарэ́ць, ‑рыць; зак.
1. Трохі абгарэць, абвугліцца (пра што‑н. печанае, смажанае); падпаліцца. Бульба прыгарэла. Блін прыгарэў. // Падгарэўшы, пачаць пахнуць дымам, гарам. Малако прыгарэла. // Прыстаць, прыліпнуць да чаго‑н. (пры варцы, кіпячэнні і пад.). Каша прыгарэла да гаршка.
2. Спец. Прыстаць да чаго‑н. (пры апрацоўцы агнём). Шлак прыгарэў да рашоткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насо́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; насо́х, -хла; зак.
1. Засыхаючы, прыстаць, прыліпнуць да чаго-н.
Насохла гразь на колах.
2. Засохнуць у вялікай колькасці (разм.).
Насохла дрэў у лесе.
3. Стаць надта сухім.
Трава насохла за дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазаліпа́ць, ‑ае; зак.
1. Заліпнуць, пакрыцца чым‑н. ліпкім — пра ўсё, многае.
2. Разм. Шчыльна прыстаць — пра ўсё, многае. Дзверы пазаліпалі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
улі́пнуць, -ну, -неш, -не; улі́п, -пла; -ні; зак.
1. у што. Папасці ў што-н. ліпкае, вязкае.
2. перан. Трапіць у непрыемнае становішча (разм.).
У. у гісторыю.
3. Добра аблегчы, прыстаць (пра адзенне, абутак; разм.).
Сукенка ўліпла.
|| незак. уліпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Прыплянта́цца ’прыстаць; прыблукаць’ (пух., Сл. ПЗБ). Гл. плёнтацца ’блытацца, цягацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Прысвары́піцца, прысвыри́пытысь ’прыстаць, прывязацца, прычапіцца’ (Клім.). З *пры́свярэпіцца < свярэ́па (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)